Kanada sensacyjnie głosuje przeciwko Izraelowi
Kanada sensacyjnie głosuje przeciwko Izraelowi
Premier Izraela Benjamin Netanjahu pomiędzy szefami izraelskich władz osadniczych w osiedlu Alon Shvut na okupowanym Zachodnim Brzegu.
Kanada uznała, że nie podziela opinii administracji Donalda Trumpa, jakoby izraelskie osadnictwo na okupowanym Zachodnim Brzegu Jordanu nie było sprzeczne z prawem międzynarodowym, tym samym oddając swój głos w ONZ za palestyńskim samostanowieniem.
W rozmowie z telewizją CBC wysoki urzędnik rządowy z Ottawy, powiedział anonimowo (ze względu na “delikatność kwestii bliskowschodnich” – jak to ujęła CBC), że Kanada uznała za konieczną zmianę swoich nawyków podczas głosowania na forum ONZ i postanowiła poprzeć rezolucję, której sprzeciwił się Izrael.
W poniedziałek Stany Zjednoczone przekreśliły jeden z dogmatów stosowanych od 40 lat w swojej polityce zagranicznej po tym gdy sekretarz stanu Mike Pompeo ogłosił, że jego kraj nie kieruje się już opinią prawną Departamentu Stanu z 1978 r., mówiącą, że żydowskie osadnictwo założono na Zachodnim Brzegu jest „sprzeczne” z prawem międzynarodowym, gdyż nazywanie osiedli nielegalnymi „nie przyczyniło się do pokoju”.
Decyzja USA spodobała się Izraelowi, ale inne kraje (plus Palestyńczycy) oświadczyły, że zagraża to perspektywie zawarcia pokoju, a jednocześnie ożywiło to polityczną debatę w Kanadzie.
Osiedle żydowskie zbudowane na terenach Palestyńczyków na Zachodnim Brzegu
Ogólnie rzecz biorąc, stanowisko Kanady pozostaje niezmienione: osiedla są nielegalne, co potwierdzały kolejne rządy, zarówno liberalne, jak i konserwatywne. We wtorek Kanada zagłosowała za poparciem palestyńskiego samostanowienia na okupowanym Zachodnim Brzegu, podobnie jak 163 krajów Zgromadzenia Ogólnego ONZ, podczas gdy 5 krajów – USA, Izrael, Mikronezja, Wyspy Marshalla i Nauru – głosowało przeciw, a 10 innych wstrzymało się od głosu.
Delegacja palestyńska w Ottawie pochwaliła Kanadę za „znaczące stanowisko”, które nie powinno nikogo dziwić „biorąc pod uwagę wartości i zasady reprezentowane przez Kanadę”.
Począwszy od byłego liberalnego premiera Paula Martina, Kanada co najmniej 20-stokrotnie głosowała w ONZ przeciwko Izraelowi choć wcześniej zawsze zawsze wstrzymywała się od głosu. Konserwatystom Stephena Harpera również zdarzało się mówić “nie” ale jednocześnie głosili publicznie poparcie dla Izraela i często krytykowali ONZ jako bastion dyktatorów pełnych hipokryzji. Liberałowie pod wodzą Justina Trudeau kontynuowali podobną politykę – pomijając jednak retorykę anty-oenzetowską – ponieważ w głosowaniu w przyszłym roku liczą na fotel w jej najpotężniejszym organie czyli Radzie Bezpieczeństwa.
Nowy od wczoraj minister spraw zagranicznych Francois-Philippe Champagne przestrzegał przed jednoznacznym interpretowaniem tego posunięcia. – Nasza przyjaźń z Izraelem jest silna, zawsze z nim będziemy… ale są takie chwile, w których – podobnie jak to miało miejsce wczoraj – Kanada musi głosować zgodnie z jej zasadami – oświadczył minister Champagne dziennikarzom tuż po zaprzysiężeniu w Rideau Hall. Dodał, że rząd skontaktował się z członkami kanadyjskiej społeczności żydowskiej w celu wyjaśnienia decyzji rządu. – Będziemy kontynuować współpracę z naszymi kolegami aby wyjaśnić powód takiego głosowania.
Donald Trump stanowił nowe wyzwanie dla kanadyjskiego podejścia w ONZ do kwestii związanych z Izraelem. Kiedy Trump postanowił przenieść ambasadę USA z Tel Awiwu do Jerozolimy – miasta o szczególnym znaczeniu dla Żydów, muzułmanów i chrześcijan, w grudniu 2017 r. ONZ zagłosowało, aby uznać to za naganne. Kanada renegocjowała wówczas północnoamerykańską umowę o wolnym handlu i nie chciała niczym sprowokować Trumpa, więc rząd Justina Trudeau podjął starannie przemyślaną decyzję wstrzymania się od głosu, dołączając do 34 podobnie postępujących krajów.
Izraelskie osiedle Givat Zeev na Zachodnim Brzegu
Różne grupy nacisku zajmujące się w Kanadzie sprawami Żydów i Izraela skrytykowały zmianę rządu, dotyczącą obecnego głosowania “przeciw” rezolucji w sprawie żydowskich osiedli na Zachodnim Brzegu.
„Naszym zdaniem, rdzeniem konfliktu pozostaje odmowa uznania przez przywódców palestyńskich i ich zwolenników rdzennych więzi narodu żydowskiego z Ziemią Izraela. I to właśnie ONZ oraz Kanada powinny potępić” – oświadczyła organizacja B’Nai Brith Canada. „Wzywamy Kanadę i resztę międzynarodowej społeczności do nacisków na Autonomię Palestyńską, aby powróciła do stołu negocjacyjnego i zaprzestała szkodliwych praktyk, takich jak nagradzanie terrorystów i ich rodzin”.
Lider konserwatystów Andrew Scheer powiedział na Twitterze, że oznacza to powrót do „haniebnego łajania Izraela, które regularnie odchodzi w ONZ”.
Z kolei konserwatywny senator Leo Housakos wypowiedział się na Twitterze: „Rząd Trudeau po raz kolejny pokazuje w praktyce, że nie jest przyjacielem państwa Izrael. Są po stronie ONZ, klubu pełnego dyktatorów i despotów.”
Deklaracja Mike’a Pompeo ucieszyła premiera Izraela Benjamina Netanjahu, który ocenił, że „poprawia się historyczna niesprawiedliwość”. – Myślę, że to wielki dzień dla Izraela i osiągnięcie, które przetrwa dekady – powiedział.
W imieniu ONZ odniósł się do sprawy rzecznik biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw praw człowieka, Rupert Colville: – Trzymamy się wieloletniego stanowiska ONZ, że izraelskie osiedla są sprzeczne z prawem międzynarodowym. Zmiana polityki jednego z państw nie zmienia istniejących praw międzynarodowych i ich interpretacji przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości i Radę Bezpieczeństwa.
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w opinii wydanej w 2004 roku stwierdził, że zakładanie izraelskich osiedli na okupowanych terytoriach Palestyny, w tym we Wschodniej Jerozolimie, jest niezgodne z prawem międzynarodowym.
Po oświadczeniu Pompeo amerykańska ambasada w Izraelu wydała ostrzeżenie dla obywateli USA przed podróżowaniem do Jerozolimy, na Zachodni Brzeg i do Strefy Gazy.
Nowe stanowisko Stanów Zjednoczonych spotkało się również z krytyką Palestyńczyków i Jordańczyków. Przedstawiciele obu państw zgodnie stwierdzili, że izraelskie osiedla na Zachodnim Brzegu są nielegalne i całkowicie sprzeczne z prawem międzynarodowym.
Dolina Jordanu rozciąga się od Morza Martwego na południu do izraelskiego miasta Bet Sze’an na północy. Zajmuje powierzchnię ok. 2400 km kwadratowych i stanowi ok. 30% terytorium Zachodniego Brzegu Jordanu. Na zamieszkanych przez ok. 3 mln Palestyńczyków terenach Zachodniego Brzegu i wschodniej Jerozolimy osiedliło się do tej pory ok. 600 tys. Izraelczyków. Izrael zajął Zachodni Brzeg Jordanu, Strefę Gazy i wschodnią część Jerozolimy w wyniku wojny sześciodniowej w roku 1967. W 2005 roku Izraelczycy wycofali się ze Strefy Gazy, lecz setki tysięcy żydowskich osadników pozostają we Wschodniej Jerozolimie i na Zachodnim Brzegu. Sprzeciwiają się temu Palestyńczycy.
Społeczność międzynarodowa w zdecydowanej większości uważa izraelskie osiedla za nielegalne. Argumentowane jest to często IV konwencją genewską, która zakazuje okupantowi na przemieszczanie swojej cywilnej ludności na terytorium okupowane.
Więcej – TUTAJ.