Ruch QAnon zdobywa zwolenników w Kanadzie
Ruch QAnon zdobywa zwolenników w Kanadzie
W słoneczny, wrześniowy dzień tysiące przeciwników noszenia masek paradowało po centrum Montrealu, unosząc najróżniejsze flagi. Podobnie jak inne protesty w jakiejkolwiek sprawie organizowane w mieście, obecne były standardowe flagi Quebecu. Pojawił się też kanadyjski liść klonu i – co zaskakujące – gwiazdy i paski Stanów Zjednoczonych.
A wśród tłumu widniały flagi z dużym znakiem Q, należące do zwolenników rozległej, złożonej i często mylącej teorii spiskowej, która stała się znana jako QAnon.
Ruch QAnon, założony w 2017 roku na jednym z najbardziej kontrowersyjnych forów dyskusyjnych w Internecie, rozprzestrzenił się poprzez portale społecznościowe i stał się bardzo widoczną siłą w Stanach Zjednoczonych – kilku kandydatów na urzędy krajowe we wtorkowych wyborach w Ameryce przyznało się, że są jego zwolennikami. Chociaż ta zawiła teoria przedstawiajaca sieć daleko idących intryg koncentruje się na amerykańskich politykach, to jej wpływ zdobywa już zasięg międzynarodowy. Eksperci twierdzą, że obecność zwolenników ruchu QAnon jest wykrywalna w co najmniej 75 krajach, a w Kanadzie, według niektórych wskaźników, jest jedną z największych społeczności ruchu QAnon poza granicami USA.
– Nie sądzę, żebyśmy byli na ten ruch impregnowani. Po prostu nie mamy tak dużej populacji jak Stany Zjednoczone – powiedział Marc-Andre Argentino, doktorant z Concordia University, którego badania koncentrują się na grupach ekstremistycznych i technologiach politycznych – Kiedy przyjrzałem się tej grupie w mediach społecznościowych, nie ma sposobu, aby potwierdzić, że wszyscy w grupie QAnon Canada są Kanadyjczykami, ale trzeba wziąć pod uwagę fakt, że Kanada była na czwartym lub piątym miejscu, w zależności od miesiąca.
Czym jest ruch QAnon?
W ciągu ostatnich trzech lat mitologia QAnon rozszerzyła się na bardzo rozbieżne obszary. Zaprzeczanie COVID-19 jest powszechne, ale niektórzy wyznawcy spisków zapuszczają się w jeszcze bardziej fantastyczne rejony: powszechne jest przekonanie, że globalne elity nie tylko angażują się w szerzące się seksualne wykorzystywanie nieletnich, ale także zbierają z ich krwi substancję chemiczną zwaną adrenochromem. Niektóre z bardziej dziwacznych twierdzeń nie zyskują nawet powszechnej akceptacji w kręgach QAnon: jedno skrzydło uważa, że John F.Kennedy Jr. sfałszował swoją śmierć w 1999 roku, ale pojawi się ponownie w 2020 roku jako przyjaciel prezydenta USA Donalda Trumpa. Podstawą tego systemu teorii spiskowej jest przekonanie, że tajna klika elitarnych polityków i celebrytów angażuje się w powszechny handel dziećmi i ich seksualne wykorzystywanie. Donald Trump ma prowadzić z nimi tajną wojnę na śmierć i życie. Wskazówki dotyczące tej wojny są umieszczane na forum dyskusyjnym „8kun” przez postać znaną jako „Q”, która przedstawia się jako wysokiej rangi urzędnik amerykańskiego rządu.
Pomimo centralnej roli Trumpa w przekonaniach ludzi QAnon, teoria spiskowa zaczęła rozprzestrzeniać się za ocean wkrótce po tym, jak „Q” zaczął ją publikować.
– QAnon jest obecny na całym świecie od co najmniej 2018 roku – powiedział Travis View, współgospodarz podcastu QAnon Anonymous – Jednym z największych promotorów QAnon w mediach społecznościowych jest Kanadyjczyk. Główni zwolennicy QAnon są hiper populistami w tym sensie, że wykazują głęboką nieufność do instytucji i mediów głównego nurtu – dodał – Ten rodzaj populizmu może być popularny w każdym kraju. „Q” to rodzaj historii, w której ludzie prowadzący własne badania mogą ujawnić prawdę i obalić główne media. To jest taka wszystko-ogarniająca teoria, która może przemówić do każdego.
Podczas gdy większość rzeczywistych teorii „Q” dotyczy Stanów Zjednoczonych, ktokolwiek je pisze, czasami wymienia upadłe osobistości polityczne w innych krajach.
– Było kilka wątków, które wspominają o Kanadzie i jej premierze – powiedział Argentino – Chociaż większość materiałów dotyczy spraw amerykańskich, w tekstach „Q” można znaleźć odniesienia do większości krajów na świecie. A jeśli nawet ich nie ma, to łatwo jest je ekstrapolować. Pod względem geopolitycznym Stany Zjednoczone są zaangażowane w wielu krajach. Nie jest trudno powiązać to z operacjami wojskowymi czy politycznymi wizytami.
Jak QAnon działa w Kanadzie?
Wraz z rozprzestrzenianiem się QAnon na inne kraje system przekonań dostosował się do rzeczywistości politycznej każdego miejsca. Jeden post, udostępniony w nieistniejącej już kanadyjskiej grupie QAnon na Facebooku, łączył COVID-19 z teoriami spiskowymi na temat kanadyjskich przywódców politycznych. Nowy lider Partii Konserwatywnej, Erin O’Toole wykazał pozytywny wynik testu na COVID-19, był w rzeczywistości kodem wskazującym, że został aresztowany za rolę w kręgu handlu dziećmi i współpracował z policją. Ciekawostką był premier Quebecu, Francois Legault, który w tym czasie oczekiwał na własne wyniki testu COVID-19.
Wiele postów grupy nie dotyczyło spraw tylko kanadyjskich. Wiele z nich poddało w wątpliwość ogólną pandemię COVID-19 lub w szczególności użycie masek. Inni zabierali głos w mainstreamowej dyskusji na temat skuteczności Trumpa jako prezydenta. Mimo to, wielu skupiało się wokół kanadyjskich postaci, takich jak szef zdrowia publicznego Quebecu Horacio Arruda czy kanadyjska dyrektor ds. zdrowia publicznego Theresa Tam.
W lipcu rezerwista kanadyjskich sił zbrojnych, który zamieścił w mediach społecznościowych informację o QAnonie, rzekomo staranował swoją ciężarówką bramy w Rideau Hall w ramach próby konfrontacji z premierem Justinem Trudeau.
– Są dwie strony teorii: albo jest jedna klika, która kontroluje cały świat, a Stany Zjednoczone są pierwszym krajem, który z nią walczy, a Donald Trump został wybrany do poprowadzenia tej walki. Druga głosi, że na całym świecie jest wiele „Deep States”, a Stany Zjednoczone były pierwszym krajem, który się obudził – powiedział Travis View.
Argentino powiedział, że grupę wyznawców QAnon w Kanadzie można podzielić na dwie społeczności: Quebec i resztę Kanady. Wskazał na teoretyka spiskowego Alexisa Cossette-Trudel z Quebecu, którego kanał Radio-Quebec został usunięty przez YouTube i którego strona na Facebooku również została usunięta. Została uznana za najbardziej wpływową w kręgach QAnon na całym świecie.
– Odegrał ogromną rolę nie tylko w ruchu antymaskowym w Quebecu, ale jego treści były eksportowane do krajów takich jak Francja, Belgia i Szwajcaria. Treść jego postów została nawet przetłumaczona na hiszpański i włoski. QAnon Canada jest ściśle powiązany z QAnon U.S.A. oraz Wielką Brytanią i Nową Zelandią – twierdzi Travis View.
Pandemia koronawirusa spowodowała gwałtowny przyrost zwolenników spiskowej teorii QAnon w Kanadzie. Argentino powiedział, że nie jest w stanie stworzyć zbiorowego portretu zwolenników teorii poza poczuciem, że są przesiąknięci niepewnością i przekonaniem o chaotyczności otaczającego ich świata.
– Wśród wyznawców QAnon widziałem lekarzy, prawników, polityków i ludzi na wysokich stanowiskach aż do pracowników fizycznych i umysłowych – powiedział.
Marie-Eve Carignan, profesor na Uniwersytecie Sherbrooke, opublikowała niedawno badanie, w którym odkryła, że Kanadyjczycy rzadziej wierzą w teorie spiskowe związane z COVID niż Amerykanie. Zauważyła jednak, że nie przeprowadzono wielu badań nad tym, czy Kanadyjczycy są mniej podatni na QAnon. Zauważyła, że istnieje korelacja między tym, jaki ma wpływ poczucie niepewności wywołane przez pandemię na podatność na teorie spiskowe, a także powiązanie poziomu wykształcenia i wykorzystanie mediów społecznościowych, jako wiarygodnego źródła informacji.
Co się stało po wtorkowej demonstracji?
Carignan powiedziała, że chce, aby rząd nakazał edukację w zakresie umiejętności korzystania z mediów, aby pomóc w walce z rozprzestrzenianiem się teorii spiskowych.
– Edukacja to ważny czynnik. Uważam również, że rząd musi przeanalizować, w jaki sposób finansować tradycyjne media. Pandemia przyspieszyła problem, który już istniał. Media znalazły się w wielkim kryzysie finansowym, ale wraz z pandemią ten kryzys się pogłębił – powiedziała – Po pandemii, jeśli chcemy mieć jakąś weryfikację faktów, która oddziela prawdziwe informacje od fałszywych, musimy znaleźć nowe sposoby finansowania mediów.
Na początku października Facebook ogłosił, że rozprawi się z treściami QAnon zakazując wielu grupom udostępniającym na tej platformie teorii spiskowych. Wśród tych grup były strony o tematyce kanadyjskiej z tysiącami członków. Podczas gdy jedni wierzą, że tego rodzaju cenzuralne represje pomogą ograniczyć rozprzestrzenianie się teorii spiskowych, Travis View wątpi w skuteczność takich metod argumentując, że istnieje wiele innych alternatywnych platform.
– Wielu wpływowych osób mówi: „Obserwuj mnie na Parlerze, śledź mnie na Gab”- powiedział odnosząc się do dwóch niszowych serwisów społecznościowych, które były silnie krytykowane za udostępnianie teorii spiskowych – Pokazują ludziom, jak dołączyć do tych platform. Dołączenie do nich nie jest trudne. W tych społecznościach już dotarła wiadomość, że Facebook, Twitter i YouTube są częścią „Deep State” czyli spisku.
We wtorek amerykańska opinia publiczna miała ostatnie słowo w sprawie tego, czy Trump obejmie kolejne cztery lata urzędowania. Jeśli Trump przegra wybory, jego kariera polityczna dobiegnie końca. Mało prawdopodobne jest, że to samo stanie się z QAnon – czy to w USA, czy za granicą.
– Zwolennicy QAnona zobaczą to jako kontratak „Deep State”. Ale prawdopodobnie uznają to za przegraną bitwę, a nie wojnę – powiedział View – Wielu z nich zbyt mocno zaangażowało się w tę teorię, by się teraz poddać.