Światło pamięci

Światło pamięci

Polonijny projekt pod patronatem J.E. Ambasadora RP w Kanadzie, dr. Andrzeja Kurnickiego

Z koordynatorem projektu, Stanisławem Stolarczykiem rozmawia Teresa Szramek.
Teresa Szramek: – Projekt nosi nazwę: „Światło Pamięci” i jest realizowany pod honorowym patronatem Jego Ekscelencji Ambasadora RP w Kanadzie dr. Andrzeja Kurnickiego…

Stanisław Stolarczyk: – Tak, i to wielki dla nas zaszczyt, bo chociaż dyplomata ten z zawodu jest ekonomistą, to zawsze interesował i interesuje się Polonią, w tym jej wielkim dziedzictwem. Pragnę przypomnieć, że dr Andrzej Kurnicki uzyskał kiedyś stypendium naukowe od The Polish Heritage Association za wkład w budowanie polskiej tożsamości w USA. Nic też dziwnego, że od kiedy objął placówkę w Ottawie, zawsze odwiedzał i odwiedza groby wybitnych Polaków, którzy w drodze do Ojczyzny spoczywają na cmentarzach w kraju osiedlenia się, a więc w Kanadzie. Kiedy spotkaliśmy się w ontaryjskim Wilnie i wspólnie odwiedziliśmy groby naszych rodaków na miejscowym cmentarzu, po zaproponowaniu mu objęcia honorowego patronatu nad tym projektem, Pan Ambasador bez wahania wyraził zgodę, bo doskonale zdaje sobie sprawę, jak ważne jest udokumentowanie polskiego dziedzictwa poza granicami Polski i ocalenie pamięci o naszych poprzednikach.  

– Co się kryje pod hasłem „Światło Pamięci” i jaki jest cel tego projektu? 

– Mottem projektu są słowa nieżyjącego już poety, księdza Jana Twardowskiego: „Nie umiera ten, kto trwa w pamięci żywych”. To wiele wyjaśnia. Najogólniej można powiedzieć, że jest to utrwalenie pamięci o tych, którzy odeszli… Naszym celem jest opracowanie dokumentacji opisowej i fotograficznej polskich grobów w Kanadzie: polskich oficerów, w tym generałów, Kawalerów Krzyża Virtuti Militari, Sybiraków, dyplomatów, księży, naukowców, ludzi kultury i sztuki, którzy po zakończeniu II wojny światowej, nie zdecydowali się na powrót do zniewolonej przez komunistów Polski, wybrali wolność, o którą przelewali krew na wszystkich frontach i osiedlili się w Kanadzie. Tu, marząc o wolnej Polsce pracowali, tu zmarli w drodze do Ojczyzny, a po śmierci spoczęli na przyjaznej ziemi kanadyjskiej.

Pragniemy utrwalić o nich pamięć przez wydanie drukiem książki-albumu „Tułacze wolności”, która jako materiał edukacyjny kolportowana będzie za darmo wśród polonijnych organizacji, szkół i drużyn harcerskich. Mamy nadzieję, że akcja ta przyczyni się do szerokiego zainteresowania tematyką losów polskich żołnierzy-tułaczy, tułaczy-Sybiraków, tułaczy-bezpaństwowców…

Przy grobie rodziny Wrażejów na cmentarzu w Wilnie: (od lewej) ambasador RP dr Andrzej Kurnicki z małżonką, Zofia Kosińska oraz attaché obrony kom. Krzysztof Książek z małżonką
Foto Stanislaw Stolarczyk/FAKTY

– Będąc wieloletnią nauczycielką w polonijnych szkołach w Kanadzie z dużą przyjemnością dowiedziałam się, że „Tułacze wolności” to nie tylko album, ale także materiał edukacyjny.

– Tak. Ideą wydania książki jest, aby nie była tylko przewodnikiem po cmentarzach, na których spoczywają nasi najwybitniejsi rodacy, ale także kompendium wiedzy o nich. Objętość książki to 240 stron, w tym około 150 fotografii czarno-białych, 40-60 kolorowych oraz 20-30 zdjęć archiwalnych. Wersja językowa: polsko-angielska z krótkim streszczeniem na końcu w języku francuskim. Chciałbym dodać, że przedmowę do tej książki napisze Jego Ekscelencja Ambasador RP w Ottawie dr Andrzej Kurnicki.  

– Wydanie drukiem książki z dokumentacją to chyba jeden z głównych celów tego projektu?

– Cały projekt podzielony został na trzy etapy: 

I etap to wykonanie dokumentacji opisowej i fotograficznej polskich grobów w Kanadzie. Termin zakończenia prac: kwiecień 2022 r.

II etap: wydanie drukiem książki w języku polskim i angielskim, a więc dokumentacja miejsc spoczynku wojskowych, dyplomatów, księży, naukowców, ludzi kultury i sztuki. Termin: maj 2022 r.

III etap to wysyłka książki-albumu, która będzie przewodnikiem po cmentarzach, gdzie spoczywają nasi rodacy oraz zainteresowanie polskich harcerzy i polskich szkół problematyką stałej opieki nad grobami bohaterów II wojny światowej, wybitnych Polaków w Kanadzie jako jednego z najcenniejszych świadectw dziedzictwa i kultury Polski, Kanady i Polonii. Termin: czerwiec-listopad 2022 r.

– Aby w pełni zrealizować ten niezwykle ważny i potrzebny projekt potrzebne są fundusze…

– Dotychczasowe koszty wykonania dokumentacji zostały pokryte przez firmę Fakty Inc. w Mississaudze. Na całkowite zrealizowanie projektu potrzebne jest jeszcze prawie 13 tysięcy dolarów; na wydanie drukiem książki-albumu „Tułacze wolności” oraz utworzenie strony internetowej. Zwracamy się zatem do wszystkich organizacji polonijnych, fundacji i osób prywatnych o pomoc finansową na dokończenie projektu „Światło Pamięci”, w tym wydanie drukiem tej niezwykle cennej i ważnej dokumentacji. 

Sponsorzy: 

Sponsor złoty: powyżej 500 dol.
Sponsor srebrny: od 250 do 500 dol.
Sponsor brązowy: od 100 do 250 dol.
Sponsor: od 50 do 100 dol. 

Wszyscy sponsorzy, którzy do dnia 31 marca 2022 roku przekażą dotację na ten cel zostaną wymienieni w materiałach promocyjnych oraz pamiątkowej książce- albumie i otrzymają jeden egzemplarz tej niezwykłe cennej dokumentacji. 

Czeki lub Money Order prosimy wystawiać na wydawnictwo Fakty Inc.. z dopiskiem “Światło Pamięci” i przesyłać na adres: 

Fakty Inc.
2447 Huron Park Pl.
Mississauga, ON. L5C 4J9

– W jaki sposób chciałby Pan zachęcić Polonię kanadyjską do włączenia się w realizację tego projektu?

– Inskrypcja na nagrobku ministra pełnomocnego RP Wacława Babińskiego na cmentarzu w Saint-Sauveur-Des-Monts w Quebecu głosi: A jeśli komu otwarta droga do Nieba, to tym co służą Ojczyźnie.” Niechaj słowa te, wyryte w kamieniu, które dla naszych poprzedników były moralnym i ideowym imperatywem, będą też dzisiaj dla nas niezwykle ważnym drogowskazem w naszym życiu i działaniu na emigracji.

– Dziękuje za rozmowę, życzę powodzenia w realizacji tego pięknego projektu i liczę na szerokie poparcie Polonii kanadyjskiej.
Rozmawiała: Teresa Szramek