Przedświąteczne rozważania
Przedświąteczne rozważania
Tak się jakoś złożyło, że w ostatnim okresie miałem kilka zapytań i konsultacji dotyczących chorego narządu, jakim jest trzustka, po angielsku zwanym pancreas.
W związku z tym poświęcę nieco czasu funkcji tego organu. Trzustka spełnia bardzo ważną rolę w organizmie. Życie bez niej jest niemożliwe. Jest to gruczoł wydzielania wewnętrznego i zewnętrznego. Produkuje ona hormony insulinę i glukagon, które kontrolują poziom cukru we krwi. Poza hormonami produkuje trzustka kilka bardzo ważnych enzymów trawiennych. W trawieniu treści wypełniającej jelito cienkie biorą udział: sok trzustkowy, żółć oraz sok jelitowy. Sok trzustkowy jest wydzieliną zewnętrzną trzustki. W ciągu doby wydziela się około 2 litrów soku trzustkowego. Pod jego wpływem kwaśna treść żołądka dostająca się do dwunastnicy zostaje szybko zobojętniona.
Trzustka wydziela sok trzustkowy zarówno pod wpływem impulsów nerwowych jak i czynników humoralnych. Czynność wewnątrzwydzielniczą trzustki spełniają wyspy trzustkowe (Langerhansa), które stanowią około 1 % masy całej trzustki. W wyspach występują komórki A wydzielające glukagon oraz komórki B wydzielające insulinę, komórki D wydzielające somatostatynę i komórki F wydzielające polipeptyd trzustkowy o 36 aminokwasach. Insulina krążąca we krwi jest wychwytywana przez tkanki i maksymalny efekt jej działania występuje w czasie od 2 do 4 godzin. Komórki wątroby są narażone na większe stężenie insuliny niż komórki innych tkanek. Insulina zmniejsza zawartość glukozy we krwi i zwrotnie hamuje jej wydzielanie. Samoregulacja jest podstawowym mechanizmem wydzielania insuliny i utrzymywania stałego poziomu glukozy we krwi.
Działanie adrenaliny przez alfa-receptory wywołuje efekt przeciwny – hamuje wydzielanie insuliny. Glukagon zwiększa zawartość glukozy we krwi. Insulina i glukagon są podstawowymi regulatorami przemiany węglowodanowej w organizmie, wpływają na aktywny transport przez błonę komórkową oraz na syntezę białek i tłuszczów w komórkach. Ten krótki wykład z zakresu fizjologii i biologii naszego ustroju, w odniesieniu do jednego tylko gruczołu i małego fragmentu jego czynności może dać Państwu wyobrażenie o kompleksowości tych zagadnień, niełatwych zresztą często dla absolwentów szkół medycznych. Medycyna Naturalna nie jest czymś drugorzędnym, skrótem do łatwego leczenia, jest to dziedzina nauki. Sztuka której właściwe posiadanie i możliwość swobodnej aplikacji wymaga głębokiej wiedzy i doświadczenia. Nie jest to wiedza, którą można posiąść na kilkutygodniowych nawet, „intensywnych” kursach dla konsultantów lub innych szerokiego przekroju „specjalistów od leczenia naturalnego”, itp”.
Zapalenie trzustki może przebiegać w postaci ostrej lub chronicznej. Spowodowane może być zatkaniem przewodu trzustkowego na skutek obecności kamieni, blizn lub nowotworów. Alkoholizm, infekcje wirusowe, urazy jamy brzusznej, otyłość, złe odżywianie lub zażywanie pewnych leków może być przyczyną zapalenia trzustki. Wśród leków uszkadzających trzustkę należy wymienić: diuretyki, estrogeny i kortykosteroidy. Systematyczne nadużywanie alkoholu jest ewidentną przyczyną zapalenia trzustki. Dieta bogata w proste cukry, białą mąkę i biały polerowany ryż również sprzyja rozwojowi tej choroby.
W miejsce tych produktów należy używać potraw bogatych we włókno (fiber), ciemną mąkę i brązowy ryż. Nie jest również wskazane spożywanie utwardzonych roślinnych tłuszczów jak np. margaryna. Wszelkie sytuacje stresowe sprzyjają bardzo i powodują uszkodzenie trzustki. Jeść należy zawsze powoli, gryząc, żując i dobrze naśliniając kęsy jedzenia.
Wadliwe żywienie, brak profilaktyki zdrowia, informacji i kultury odpowiedniego żywienia, doprowadza tak często do kompletnego wycieńczenia ludzi, których skądinąd stać na całkiem luksusowe życie. Bo jest oczywistą i sprawdzoną prawdą, że nie to co jemy, ale to co przyswajamy liczy się i stanowi o dobrym zdrowiu. Ostre zapalenie trzustki, podobnie jak zapalenie wyrostka robaczkowego lub otrzewnej może być sytuacją zagrażającą życiu. Bardzo ostry ból, umiejscowiony pod żebrami, w okolicy pępka, promieniujący do kręgosłupa, zawroty głowy, wymioty, wzdęcie brzucha, zaczerwienienie twarzy lub jej zażółcenie to jedne z licznych objawów ostrej niedomogi trzustki. Objawy mogą ustępować i ponawiać się po jakimś czasie. Bóle mają charakter opasujący, czasami tak ostry jak ukłucie noża. Kolor stolca może być jasny i konsystencji gliniastej, tłustej.
Brak tolerancji na spożywane tłuszcze świadczy również o osłabionej pracy trzustki. Zalecanie właściwej diety przy zapaleniu trzustki jest trudne w związku z syndromem złego wchłaniania. Dieta winna być niskotłuszczowa, z położeniem nacisku na bogate w enzymy świeże owoce i warzywa. Szczególnie przydatne są tutaj soki z czarnej rzodkwi, marchwi i buraków. Alkohol musi być całkowicie wyeliminowany. Należy wprowadzić do diety olej lniany, nie rektyfikowany i wytłaczany na zimno, jako przyprawę do surówek, jogurt, sok z owoców papaja oraz ananasa.
Uzupełnienie codziennego odżywiania suplementami enzymów trawiennych, w tym tzw. pankreatyna, dodatek witamin z grupy B, A, C, E, P, Potassium, Magnesium, Zinc, Chromium jest konieczne. Szczególnie zalecane są następujące jarzyny i owoce oraz ziarna lub nasiona bogate w wyżej wymienione elementy: asparagus, buraki, kapusta, selery, zielony groszek, okra, kale, cebula, fasola, szpinak, karczochy, morele, banany, figi, żurawina, daktyle, papaja, ananas, truskawki. Zioła mające zastosowanie w chorobie trzustki to: horsetail, calamus, dandelion, goldenseal, juniper, uva ursi, licorice, mullein, marshmallow.
Leczenie akupunkturą stanów zapalnych trzustki jest stosowane szeroko i z powodzeniem, szczególnie w połączeniu z mieszankami ziołowymi typu Fu/Zang w interpretacji koreańskiej lub japońskiej. Należy też pamiętać, ze w ciężkich i długotrwałych stanach zapalenia trzustki niezbędne być może i konieczne będzie zastosowanie kroplówki i leczenie szpitalne.
Tyle na dzisiaj i ten tydzień w sprawach trawienno-trzustkowo-żywieniowych. Zapraszam Państwa do przemyślenia niektórych spraw i możliwego zastosowania postępowania profilaktycznego. Tym szczęśliwym, co wypoczęci powrócili z urlopów życzę pogodnych dni, zaś Tym co urlopu jeszcze nie mieli – odpoczynku nadziei, ze wkrotce jakis wyjazd tygodniowy może na sloneczną Kubę i obyśmy pamiętali, że nasze trzustki nadmiaru alkoholu mogą już nie chcieć tolerować, więc i rozsądne dozowanie okowity należy mieć na uwadze. Zaś smakowitej żurawiny, po angielsku zwanej cranberry, szczególnie tej domowego wyrobu z dodatkiem gruszek i dosłownie kroplą wody uduszonej, proszę absolutnie nie żałować sobie, gdyż to jedna z najlepszych potraw bardzo wspomagająca pracę osłabionej być może już trzustki…
Osoby zainteresowane powyższą tematyką zapraszam do konsultacji. Tel. 416 804-3934 w Mississauga.
Dr. T. Szczesny Andrews, Ph.D. studiował nauki medyczne w Polsce. Specjalizuje się od ponad 30 lat w Tradycyjnej Chińskiej Medycynie, której tajniki zgłębiał w czasie kolejnych lat pracy w Afryce, Chinach i Korei. Stosuje również sprawdzone i naukowo udokumentowane metody Dietetycznej Korekty Żywienia, pracował naukowo na Uniwersytetach w Warszawie i Montrealu. Jest autorem wielu prac naukowych.