Eksperci: wpływy z VAT będą niższe o niemal 30 mld
Eksperci: wpływy z VAT będą niższe o niemal 30 mld
Wpływy z VAT powinny wynieść 287,4 mld zł w br. wobec 316,4 mld zł zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2024 r., przy założeniu, że od kwietnia nastąpi powrót do 5-proc. stawki VAT na żywność, prognozują ekonomiści Banku Pekao.
Eksperci twierdzą, że powrót do tej samej stawki od kwietnia przyniesie dodatkowe 12,5 miliarda złotych dochodu dla budżetu. Natomiast jeśli zerowa stawka zostanie przedłużona na kolejne miesiące, to dochody z VAT będą niższe niż prognozowane przez bank, wynoszące 287,4 miliarda złotych w 2024 roku.
Jeśli chodzi o konsumpcję, prognozujemy wzrost rzeczywisty o 4,3 procent rok do roku na 2024 rok. Oznacza to solidny wzrost, ale nie będzie to gwałtowny wzrost konsumpcji z powodu potrzeby odbudowy oszczędności przez gospodarstwa domowe i firmy. Przy inflacji na poziomie 3,9 procent rok do roku, spodziewamy się wzrostu nominalnej konsumpcji o 8,4 procent rok do roku – tyle samo, ile wzrośnie VAT-owska podstawa opodatkowania. Stawka VAT efektywna, rozumiana jako stosunek rocznych wpływów z VAT do rocznej konsumpcji, wzrasta od wielu lat. Po dopasowaniu danych do trendu liniowego, można oczekiwać, że w 2024 roku wpływy z VAT staną się równowartością 10,4 procent wartości konsumpcji. Nawet w bardziej pesymistycznym wariancie, w którym efektywna stawka VAT wynosiłaby 9,9 procent (średnia wartość z lat 2015-2023), przewidywany wzrost konsumpcji przyniósłby 274 miliardów złotych VAT w tym roku – informuje dziennik banku, który sugeruje, że “zaplanowane dochody z VAT w 2024 roku są prawdopodobnie zbyt optymistyczne”.
Ekonomiści dodają, że prognozę na 2024 rok dodatkowo komplikuje fakt, że można oczekiwać likwidacji zerowej stawki VAT na żywność w trakcie roku. “Według naszej oceny, ta reforma, jeśli zostanie wprowadzona zgodnie z oczekiwaniami, przyniesie dodatkowe 12,5 miliarda złotych dochodu dla budżetu” – czytamy dalej.
Wreszcie, spodziewany efekt uszczelnienia systemu poboru VAT poprzez wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przyniesie 0,9 miliarda złotych dodatkowych dochodów. Łącznie oznacza to, że dochody z VAT powinny teoretycznie wynieść 287,4 miliarda złotych, dodają ekonomiści.
“Powyższe analizy prowadzą do wniosku, że – przy umiarkowanym optymizmie – należy spodziewać się, że dochody z VAT do budżetu będą niższe o 29 miliardów złotych niż zakładano przy ul. Świętokrzyskiej. Ta luka w wysokości 29 miliardów złotych stanowi rodzaj poduszki optymizmu Ministerstwa Finansów” – czytamy dalej.
Bank zauważa również, że “MF może mieć uzasadnione powody do optymistycznego spojrzenia w przyszłość. Na przykład, alternatywny poziom efektywnej stawki VAT (10,4 procent, tyle, ile sugeruje regresja liniowa) skutkowałby zmniejszeniem luki optymizmu do zaledwie 15,2 miliarda złotych”.
Tegoroczna ustawa budżetowa przewiduje dochody budżetu państwa w łącznej kwocie 682,38 miliarda złotych, z czego dochody z podatku od towarów i usług (VAT) wyniosą 316,43 miliarda złotych.