Kanada zmierza w kierunku poważnego wybuchu epidemii odry, sugeruje nowe badanie
Kanada zmierza w kierunku poważnego wybuchu epidemii odry, sugeruje nowe badanie
Ponieważ przypadki odry pojawiają się w coraz częściej w różnych częściach kraju, nowe prognozy sugerują, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że Kanada może doświadczyć “znacznej epidemii” – od dziesiątek do tysięcy osób zarażonych, jeśli choroba dotknie społeczności o niskim wskaźniku szczepień.
Do piątku w Kanadzie zgłoszono co najmniej 31 przypadków odry w tym roku, zgodnie z zestawieniem CBC News dotyczącym danych prowincyjnych i regionalnych, opublikowanych przez zespoły zdrowia publicznego.
To już na ten moment największa roczna suma od 2019 roku i ponad dwukrotnie większa niż liczba przypadków zgłoszonych w ubiegłym roku, a eksperci medyczni obawiają się, że liczba ta wzrośnie, gdy więcej Kanadyjczyków będzie podróżować do i z kraju w okresie wiosennych ferii March break.
Nowe prognozy zespołu z Uniwersytetu Simona Frasera (SFU) w Kolumbii Brytyjskiej pokazują ponure scenariusze. Modelowanie sugeruje, że wyszczepienie populacji poniżej 85 procent może prowadzić do dziesiątek przypadków w małych społecznościach – a nawet setek, jeśli wskaźniki immunizacji są niższe.
Zespół SFU udostępnił modelowanie na wyłączność CBC News, a także przekazał je federalnym urzędnikom ds. zdrowia publicznego. CBC News udostępniło również wyniki badań zewnętrznym ekspertom.
Modelowanie zidentyfikowało jeden przykładowy scenariusz: w 1000-osobowej społeczności z 75-procentowym poziomem szczepień – i wolniejszymi wysiłkami w zakresie zdrowia publicznego w celu śledzenia i izolowania przypadków – epidemia odry może wzrosnąć do średniej wielkości około 100 osób, stwierdził zespół. Oznaczałoby to około 20 hospitalizacji, w oparciu o typowe wskaźniki ciężkiej choroby spowodowanej tą wysoce zaraźliwą infekcją, która może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, zapalenie mózgu i śmierć.
Naukowcy opracowali również prognozy dla większych społeczności, z silniejszymi wysiłkami w zakresie śledzenia i izolacji, i wykazali, że nawet w takich okolicznościach mogą wystąpić poważne epidemie.
Na przykład w społeczności liczącej 8000 osób, w której poziom zaszczepienia wynosiłby 60% szacunkowo wystąpiłoby około 1000 przypadków. Jeśli wskaźnik szczepień wynosiłby tylko 55 procent, epidemia mogłaby osiągnąć prawie 3000 przypadków. (Większe epidemie mogą również prowadzić do zgonów, ponieważ wskaźnik zgonów z powodu zakażenia odrą wynosi około jednego do trzech na każde 1000 przypadków).
“Najgorszym scenariuszem jest to, że ogniska odry nie zostaną opanowane” – ostrzegła badaczka Caroline Colijn, epidemiolog i matematyk z SFU w Burnaby, BC, która pomogła w przygotowaniu badania. “Kanada może nawet stracić status wyeliminowanej odry, który posiada od 1998 roku“.
Dr Brian Ward, wieloletni badacz odry i profesor na Uniwersytecie McGill w Montrealu, powiedział, że nie jest zaskoczony prognozami zespołu, dodając, że “nie ma wątpliwości”, że Kanada zmierza w kierunku poważnych epidemii. “Myślę, że w nadchodzącym roku lub dwóch będziemy mieli bardzo duże epidemie – wiele setek ludzi – po prostu dlatego, że jest tak wielu ludzi, którzy są podatni” – powiedział. Opisał to jako potencjalny “pożar lasu” infekcji. “Jeśli masz ogromną ilość martwego drewna na dnie lasu, jest to paliwo. A w przypadku epidemii odry, podatne osoby są paliwem” – powiedział Ward. “A jeśli masz tonę paliwa na dnie lasu, a następnie dodasz iskrę, na przykład importowany przypadek… możesz bardzo szybko mieć dziesiątki, potem setki, a potem tysiące przypadków”.
Quebec okazuje się być wczesnym punktem zapalnym z 21 przypadkami, w większości w rejonie Montrealu, podczas gdy prowincja ściga się, aby powstrzymać lokalną transmisję poprzez tymczasowe punkty szczepień przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR), uruchomione na początku tego tygodnia w wielu szpitalach i szkołach w Montrealu.
„Poziom zasięgu szczepień nie jest dla nas wystarczający” – ostrzegł w wywiadzie dla CBC News dr Luc Boileau, dyrektor ds. zdrowia publicznego w Quebecu. Oszacował, że w systemie szkolnictwa prowincji może być 100,000 dzieci, które nie zostały w pełni zaszczepione przeciwko odrze – nie licząc dzieci w wieku przedszkolnym, które mogą być po prostu za małe, aby ukończyły standardowy schemat dwóch dawek szczepionki MMR .
Chociaż ogólny wskaźnik szczepień w Quebecu pozostaje wysoki, Boileau podkreślił, że w niektórych szkołach w rejonie Montrealu liczba podanych szczepionek przeciwko odrze jest znacznie niższa i wynosi poniżej 50, 40, a nawet 30 procent. „Są to miejsca, w których naprawdę istnieje ryzyko wystąpienia dużych ognisk odry” – powiedział, dodając, że podatne społeczności albo w przeszłości wahały się przed zaszczepieniem, obecnie odmawiają szczepień, albo po prostu mają zaległości w szczepieniach.
W niektórych przypadkach może to oznaczać osoby, które chcą nadrobić zaległości po opóźnieniach spowodowanych pandemią Covid-19 lub nowych imigrantów, którzy mogą przybywać z części świata, gdzie dzieci otrzymują tylko jedną dawkę szczepionki MMR, co nie zapewnia ochrony tak solidej, jak dwie dawki.
Najnowsze dostępne dane sugerują, że ogólny wskaźnik szczepień MMR w Kanadzie również spada i osiągnął najniższy poziom w połowie pandemii. W 2021 r., rok po ogłoszeniu pandemii, zaledwie 79 procent dzieci otrzymało dwie dawki przed siódmymi urodzinami, co oznacza, że dwoje na 10 dzieci nie ma zaktualizowanych szczepień. To spadek w porównaniu z 87 procent zaledwie cztery lata wcześniej.
W hrabstwie Two Hills, 3000-osobowej gminie w północno-wschodniej Albercie, wskaźnik zaszczepienia MMR wśród dzieci jest najniższy w prowincji i wynosi zaledwie 32%. „Ryzyko nie jest jednakowe dla wszystkich Kanadyjczyków; w takich warunkach jest to naprawdę wysokie ryzyko” – powiedziała Colijn.
Rzecznik Kanadyjskiej Agencji Zdrowia Publicznego (PHAC) powiedział CBC News, że ściśle współpracuje z prowincjami i terytoriami w celu monitorowania przypadków odry na szczeblu krajowym. Agencja zgodziła się również, że modelowanie przeprowadzone przez kanadyjskie uniwersytety i osoby odpowiedzialne za modelowanie w PHAC sugeruje, że „ogniska są prawdopodobne”, jeśli zarażona osoba sprowadzi infekcję do szkół lub społeczności, w których poziom zaszczepienia nie jest wystarczająco wysoki. „Im niższy odsetek osób zaszczepionych w tych placówkach, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia epidemii i tym, że będzie ona większa” – napisał w oświadczeniu rzecznik PHAC Mark Johnson.
Chociaż w tym roku w Kanadzie nie doszło jeszcze do wybuchu epidemii, zdarzały się one już wcześniej, łącznie z setkami przypadków zgłoszonych w Quebecu w 2011 r. i w Kolumbii Brytyjskiej trzy lata później. Już teraz tegoroczna liczba przypadków odry w całym kraju nie odbiega od całkowitej liczby przypadków odry w Stanach Zjednoczonych – na dzień 14 marca zgłoszono 58 przypadków odry w 17 stanach – mimo że populacja u sąsiadów jest prawie dziewięciokrotnie większa.
Ten gwałtowny wzrost zachorowań w Ameryce Północnej następuje również po masowych epidemiach w Europie, gdzie w latach 2022–2023 liczba przypadków wzrosła 45-krotnie na całym obszarze. W regionie – obejmującym 53 państwa z Europy i Azji Środkowej – odnotowano w ubiegłym roku łącznie prawie 60,000 infekcji , co doprowadziło do tysięcy hospitalizacji i 10 zgonów z powodu odry, ogłosiła pod koniec lutego Światowa Organizacja Zdrowia.
Oddział McGill University spodziewa się, że Stany Zjednoczone w końcu osiągną ten poziom infekcji, a Kanada nie będzie daleko w tyle. Chociaż zakłócenia spowodowane pandemią mogły ograniczyć pobór szczepionek, wskaźniki wyszczepienia nie spowodowały powrotu chorób, którym można zapobiegać poprzez szczepienia, takich jak odra, aż do niedawna, biorąc pod uwagę interwencje w zakresie zdrowia publicznego mające na celu zwalczanie Covid-19 – powiedział epidemiolog i badacz Nazeem Muhajarine Uniwersytetu Saskatchewan w Saskatoon.
„Niepokojące jest to, że wskaźniki wyszczepialności nie powrócą do poziomu sprzed pandemii z powodu szeroko zakrojonych działań antyszczepionkowych i antynaukowych w Kanadzie i USA, które tak naprawdę nabrały tempa podczas pandemii” – stwierdził. Muhajarine, który dokonał przeglądu nowego modelowania SFU, stwierdził, że z prognoz jasno wynika, że konieczne są wysiłki w zakresie zdrowia publicznego mające na celu śledzenie i izolowanie przypadków, a największą pojedynczą różnicą w wielkości ognisk jest wskaźnik szczepień w danej społeczności. Podkreślił, że dzieje się tak dlatego, że odra jest po prostu bardzo zaraźliwa, a każde narażenie na nią prowadzi do 15 lub więcej innych infekcji wśród osób, które nie były zaszczepione ani wcześniej zakażone.
Badanie modelowe Colijn ma wiele ograniczeń, w tym fakt, że badacze nie mogli wiedzieć, jaki będzie rozkład wieku w dotkniętej społeczności – jest to czynnik, który może wypaczyć odsetek poważnych chorób, ponieważ małe dzieci są rzadziej szczepione i częściej mogą mieć poważne komplikacje.
Naukowcy zauważają, że rozmiary ognisk są również „z natury nieprzewidywalne”. Colijn podkreśliła, że modele takie jak ten opracowany przez jej zespół mają pomóc Kanadzie uniknąć tragicznych konsekwencji w związku z importem większej liczby przypadków odry z zagranicy, biorąc pod uwagę gwałtowny wzrost liczby przypadków na całym świecie w ciągu ostatniego roku – nawet jeśli nie są one pewną prognozą tego, co nadejdzie. „Modele bardziej przypominają reflektory niż kryształowe kule” – powiedziała. „Jeśli reflektory pokazują ci coś na Twojej drodze i możesz tego uniknąć, nie możesz powiedzieć, że reflektory były złe”.