Źródła złości
Źródła złości
Złość jest naturalną emocją generowaną przez ciało i umysł w momentach zagrożenia. Kiedy czujemy zagrożenie, nasza fizjologia przygotowuje nas do walki lub ucieczki. Wtedy krew napływa do serca oraz kończyn górnych i dolnych, aby w ułamku sekundy być gotowym na podjęcie decyzji, czy walczymy z przeciwnikiem, czy też uciekamy. W takiej sytuacji strach i gniew wystepują jednocześnie. Strach powoduje ucieczkę, a gniew daje energię do walki.
Problem w tym, że nasze cialo reaguje identycznie na zagrożenia prawdziwe, jak i zagrożenia domniemane. To może być mylące, ale nasz umysł tworzy strach i gniew, nawet wtedy, gdy zagrożenie jest tylko w naszej wyobraźni. Dlatego tak ważne jest rozpoznawanie prawdziwych przyczyn naszej złości. Źródła zlości nie zawsze są realne. Jeśli nie wiemy, jak działa nasz umysł, wtedy nasza wyobraźnia dopisuje nam czarne scenariusze i złość pojawia się irracjonalnie.
Czasami może być trudno odróżnić prawdziwe zagrożenie od wyimaginowanego, ponieważ mogą się one zdarzyć w tym samym czasie. Na przykład, jeśli ktoś nas obrazi słowami, przyczyną naszego gniewu jest ta konkretna sytuacja, ale także nasza wyobrażnia może przywołać obraz fizycznego zagrożenia i kombinacja strachu i gniewu wzrasta. Projekcja, że zostaniemy ranni lub okaleczeni powoduje, że w ułamku sekundy reagujemy na wyimaginowany scenariusz i automatycznie napadamy fizycznie na tę osobę.
Jeśli nie analizujemy swoich zachowań, nie możemy przewidzieć swoich reakcji emocjonalnych, dlatego tak ważne jest obserwowanie własnych myśli, aby zrozumieć złość i inne emocje. Najczęściej wywołują w nas zlość następujące sytuacje (wymienione w porządku alfabetycznym):
Agresja
Brak miłości
Brak pieniędzy
Brak szacunku
Dominacja
Fizyczny ból
Ignorowanie
Konfrontacja
Krytyka
Lekceważenie
Niespełnione oczekiwania
Odrzucenie
Oskarżenia
Poczucie winy
Popełnienie błędu
Porażka
Protekcjonalnośc
Prowokacja
Przemoc (emocjonalna, fizyczna, seksualna)
Rozczarowanie
Rywalizacja
Samotność
Strach
Wstyd
Zastraszenie
Zdrada
Każdy z nas reaguje inaczej na te same sytuacje i zależy to od naszej samoświadomości, od tego, jakich narzędzi psychologicznych używamy do oceny zagrożenia i do jakiego stopnia sami sobie zadajemy ból.
Umiejętność radzenia sobie z uczuciem złości i jej adekwatne wyrażanie jest jedną z ważniejszych umiejetności inteligencji emocjonalnej.
Każdy człowiek ma swoje własne przekonania i interpretacje i dlatego uwalnia emocje w bardzo indywidualny sposób. Niemniej jednak, struktury są często podobne i porzez świadomość, można poznać swój indywidualny szablon i wtedy zastosować niektóre skuteczne narzędzia i metody do usunąnięcia przyczyny swojego gniewu i nieszczęścia.
Ćwiczenie #1
Zrób tabelę i przeanalizuj, jakie sytuacje wzbudzają w Tobie uczucie złości oraz oraz określ natężenie tej emocji:
Zapalnik złości *Brak reakcji* Niewielki stopień złości* Średnie natężenie złości * Furia*
Ćwiczenie # 2
Odpowiedz na pytania poniżej:
Czy czuję złość bez większego powodu?
Czy wybucham z powodu mało istotnych spraw?
Czy doświadczam furii w sytuacjach na drodze?
Czy czuję się niezręcznie mówiąc o swoich wybuchach złości?
Czy kieruję swoją złość na innych?
Ćwiczenie # 3
Które z sytuacji wymienionych poniżej wywołują w Tobie złość?
Nieznajomy nazywa mnie idiotą.
Sterta niepozmywanych naczyń w zlewie.
Ktoś zajeżdża mi drogę.
Ktoś obraża moją rodzinę.
Osoba krzyczy do mnie.
Ktoś mnie krytykuje.
Pamiętajmy, że złość, nasza naturalna reakcja emocjonalna, ma nas chronić przed niebezpieczeństwem. To jest część naszego instynktownego zachowania. Zwróćmy uwagę, na podobne naturalne zachowania zwierząt. Kiedy pies warczy i wyszczerza zęby, jest to odpowiedź na na zagrożenie jego terytorium. Niedźwiedzica też wpada w okrutny gniew, kiedy ktoś zbliża się do jej potomstwa. Gniew – to siła, którą generujemy po to, aby odepchnąć zagrożenie lub z nim walczyć.
Tłumiona złość prowadzi do chorób i większej agresji. Wprawdzie przez wiele wieków uważano, iż kobietom nie przystoi wyrażanie gniewu. Kobieta ma być matką, opiekunką, chronić i uspokajać świat z łagodnością i uśmiechem na ustach. W pewnych środowiskach do dzisiaj kobieta demonstrująca złość, jest postrzegana jako nieatrakcyjna, niekobieca i nie mająca obycia.
Jednakże kiedy chcemy wyrazić poprawnie i skutecznie złość czy uczucie niezadowolenia, dobrze jest pamiętać o postawie asertywnej i zasadach dobrego wychowania. W takich sytuacjach powinniśmy utrzymywać kontakt wzrokowy z oponentem, mieć wyprostowaną sylwetkę, uważać na gesty i ton głosu. Nie należy obrażać przeciwnika, tylko mówić o sobie i trzymać się faktów. Granica pomiedzy asertywnościa a agresją w sytuacji napięcia emocjonalnego jest bardzo cienka.
Za dwa tygodnie – techniki radzenia sobie ze złością
Grażyna Grace Tallar – międzynarodowy ekspert i coach w dziedzinie inteligencji emocjonalnej oraz Self-PR. eqtrainer.ca