Przygotowanie wywiadu
Przygotowanie wywiadu
Może się okazać, że część z Państwa odkryje w sobie pasję pisania i nawet postanowi zmienić zawód, ale proszę nie rezygnować z pracy, przynajmniej przez sześć miesięcy. Dochody z pisania są bardzo nierównomierne i najlepiej jest je traktować jako hobby, za które otrzymujemy honorarium. Szczególnie w tak niepewnych ekonomicznie czasach.
Bardzo poszukiwane są wywiady ze znanymi osobistościami i ciekawymi postaciami. Przygotowanie do spotkania zaczynamy od zapoznania się z treścią 5-10 książek na temat przeprowadzania wywiadów, następnie zapoznajemy się z kilkunastoma wywiadami z różnych pism i oceniamy je uważnie i analitycznie. Czytamy kilka razy te, które uważamy za ciekawe. Następnie przygotowujemy 10 oryginalnych pytań tak, aby odpowiedzi tworzyły spójną historię lub wiodący temat. Pierwsze kilka wywiadów przeprowadzamy z członkami rodziny i nagrania analizujemy pod kątem spójności tekstu. Co nie wyszło? Co należy zmienić, a co dodać?
Opisz swojego przyjaciela i jakieś wydarzenie, historyjkę, którą przeżyliście razem. Teraz zamień to na wywiad z tą osobą.
Każdy posiada jakiś talent. Pomyśl o osobie, która robi coś dużo lepiej niż inni (może to być osoba, którą znasz osobiście, lub nie). Opisz tę osobę i jej talent stosując strukturę: otwarcie (wstęp), rozwinięcie tematu poparte szczegółowymi przykładami oraz zakończenie. Pomocnicze pytania: Jaka to jest osoba? Jaki ma talent? Jakich umiejętności, wiedzy czy cech wymaga jej talent? Jak ta osoba odkryła talent w sobie i jak rozwijała? Jakie osoba ta może dać rady i wskazówki tym, którzy by chcieli rozwinąć taki talent? Czyosoba ta jest zainteresowana rozwijaniem swojego talentu?
Przypomnij sobie bohatera z powieści lub filmu, która ci się podoba. Które cechy tej osoby cenisz najbardziej?
Opisz dlaczego wybrałeś/wybrałaś tę osobę? Jaki ma ona charakter? Napisz historyjkę z jej udziałem. Dlaczego wybrałeś właśnie to wydarzenie?Przeczytaj i popraw tekst. Następnie wyobraź sobie wywiad z opisaną przez Ciebie osobą. Opracuj pięć pytań do wywiadu.
Po zakończeniu zadania, przeanalizuj, czy miałeś/miałaś tendencje do poprawiania podczas pisania, czy zrobiłeś/zrobiłaś to po zakończeniu. Czy sięgałeś/ sięgałaś po źródła pomocnicze? Teraz przeczytaj tekst jeszcze raz, doszlifuj go, jeśli tego wymaga.
Jesteś szefem prestiżowego pisma. Twój ulubiony autor właśnie umarł i poproszono Cię o napisanie nekrologu oraz krótkiego artykułu o nim.
Do przeprowadzenia wywiaduwybierz ciekawe i kompetentne osoby. Nie bądź onieśmielony prosząc o rozmowę. Przyznaj się, że to twoje początki w karierze dziennikarza. Przygotuj 10 pytań. Wywiad możesz przeprowadzić przez telefon, Skype lub osobiście.
Kilka dodatkowych rad podczas przeprowadzania wywiadów:
- Zawsze słuchaj uważnie, skup się całkowicie na zadaniu, wyłącz telefon komórkowy. Jeśli rozmówca jest oratorem i upaja się swoim głosem, patrz na jego/jej twarz (przynajmniej na brodę) i skiń głową od czasu do czasu. Jeśli twój rozmówca zaczyna kaszleć, chrząkać i zmieniać pozycję, zaproponuj małą przerwę. To zwykle oznacza, że pytanie jest dla niego kłopotliwe.
- Okazuj zainteresowanie i szacunek. Kevin Alexander zawsze w swoich wywiadach cytuje fragment z jakiejś powieści: „Nie będę udawał, że rozumiem Pana/Pani głęboką myśl, ale z pewnością jestem zafascynowany…”[1]
- Zawsze poproś o pozwolenie nagrania rozmowy. Czytaj i pogłębiaj swoją wiedzę. Zapisz się na kilka kursów.
Każdy uczy się inaczej. Dla tych, którzy chcą pisać codziennie podaję kilka tematów, które mogą być inspiracją do tworzenia następnych. Napisz:
O prawdzie O kłamstwie O moralności
O szczęściu O strachu O trudach zycia
O słońcu O deszczu O burzy
O kobiecie O mężczyźnie O miłości
O dzieciństwie O karierze O sukcesie
O porażce O śmierci O narodzinach
O religii O spirytualizmie O Bogu
Zadzwonił telefon…
To czego nigdy nie powiedziałeś/powiedziałaś…
Ludzie i miejsce, za którymi tęsknisz…
Pożegnanie ukochanej osoby…
To można było przewidzieć…
Przyjaźń się skończyła…
Sprawy, o których nigdy nie zapomnisz…
Dlaczego powiedziałeś/powiedziałaś : „Nie”…
Jesteś w pokoju hotelowym w obcym mieście…
Po północy…
Niedziela po południu…
List miłosny…
Cienie…
Przyjemności, które znam…
Audycja radiowa…
Coś, czego pragniesz, ale nie możesz mieć…
Najlepiej jest wypisać sobie 365 tematów i każdego dnia, pisać 10-15 minut na jeden temat. Warunek jest taki, by poza łącznikami nie używać dwa razy tego samego słowa. Te ćwiczenia na pewno uczą nas kilku rzeczy. Dyscypliny, szybkiego formułowania myśli oraz kreatywności, ale przede wszystkim rozwijają nasze słownictwo. Nie ulega kwestii, że należy nieustannie poszerzać nasz zasób słów o nowe i rzadko używane wyrażenia.
Przepisz jedną z napisanych wcześniej historii używając bardziej wyszukanych słów. Możesz pusłużyć się słownikiem synonimów. Porównaj te dwie prace i sprawdź, czy zmieniła się wymowa, znaczenie, czy zabarwienie emocjonalne w Twoim tekście.
Weź gazetę lub tygodnik, zamknij oczy i wskaż palcem fragment tekstu. Przeczytaj najbliższy tytuł i pisz na ten sam temat używając różnych form literackich, takich jak: artykuł, reportaż, opowiadanie, wywiad, pamiętnik…
Raz na tydzień, wybierz dowolne słowo z dowolnego słownika, przeczytaj o nim, odłóż słownik (lub zamknij elektroniczne okno) i opisz znaczenie tego słowa. Przeznacz na to oddzielny plik i wracaj do niego od czasu do czasu.
Jako ciekawostkę: podaję słowa, które przez profesora Jamesa I. Browna z Uniwersystetu Minesota (1940) były zaliczone do słów, posiadających najpotężniejszą siłę. Możemy zacząć od nich:
Aspekt Przerywany Uperać się
Epilog Reprodukcja Uproszczone
Monografia Transkrypcja Wystarczająco
Niedysponowany Oferta Zatrzymać
Niestety, nie znalazłam takiego badania dotyczącego polskiego słownictwa. Może ktoś takie stworzy w mediach społecznościowych? Na szczęście minęły czasy, kiedy zawiły tekst pisany naukowym żargonem miał odzwierciedlać elokwencję i wiedzę autora. Powstawały teksty, w których trudno bylo odnaleźć podmiot i orzeczenie. Teraz możemy pisać prostym, zrozumiałym językiem, prawie tak jakbyśmy opowiadali historię lub coś tłumaczyli przyjacielowi. Jest jednak kilka rzeczy, których powinniśmy unikać wybierając literaturę o tematyce biznesowej. Poniżej podaję kilka wskazówek czego nie należy robić:
Pisać o tym, co jest oczywiste.
W artykułach nie łączyć dwóch lub więcej tematów, raczej napisać dwa oddzielne artykuły.
Pouczać.
Być pesymistycznym.
Tym, ktrórzy chcą pisać, życzę powodzenia i wielu sukesów. Spróbowac zawsze warto.
[1] Writer’s Digest, May 2006 str. 26
Grażyna Grace Tallar jest miedzynarodowym ekspertem w dziedzinie inteligencji emocjonalnej i Self-Public Relations, coach, trener; eqtrainer.ca