Dwie ciekawe sprawy: umorzenie i odpowiedzialność
Dwie ciekawe sprawy: umorzenie i odpowiedzialność
Niedawno zakończyła się ciekawa sprawa w sądzie Federal Court of Canada dotycząca prośby podatnika o umorzenie podatków, kar i odsetek. Podatnik uzyskał od sądu korzystny wyrok, co nie zdarza się zbyt często w tego typu sprawach.
Gdy walczymy z agencją CRA i nie dajemy rady wygrać przechodząc typowe prawne procedury, możemy w dalszym ciągu próbować – tym razem w sądzie. Aplikacja o anulowanie długu podatkowego, kar i odsetek jest przysłowiową ostatnią deską ratunku.
Agencja CRA definiuje umorzenie podatków (remission of taxes) jako nadzwyczaj wyjątkową ulgę (pełną lub częściową) w przypadku, gdy taka ulga nie przysługuje na podstawie istniejącego prawa. Każda decyzja o umorzeniu jest podejmowana na skutek czynników takich jak: nieuzasadnione i niesprawiedliwe metody ściągania podatków przez oddział agencji CRA odpowiedzialny za tę funkcję, lub gdy umorzenie stanowi dobro dla wszystkich. W tym celu agencja skonstruowała przewodnik do podejmowania decyzji o umarzaniu podatków.
Wśród tzw. zaleceń agencja bierze pod uwagę:
1. Wyjątkowe trudności życiowe;
2. Niewłaściwą akcję i błędne informacje uzyskane od agencji CRA;
3. Uzasadnione kłopoty finansowe,
4. Niewłaściwe lub niezamierzone konsekwencje ustawodawstwa podatkowego.
Jeżeli agencja CRA odmówi umorzenia podatków, wówczas można aplikować do sądu Federal Court of Canada o tzw. “judicial review”. I tak się stało w przypadku sporu architekta z Hamilton, Ontario z agencją CRA.
Umorzenie podatków
Architekt działający jako niekorporowany biznes miał kontrolę agencji CRA w roku 2008 za lata 2005 oraz 2006. Po kontroli agencja naliczyła 155,000 dodatkowych podatków wraz z odsetkami i karami. Na podstawie “nieuzasadnionych wydatków biznesowych oraz niezgłoszonego dochodu”.
Kontrola agencji CRA wypadła w czasie, gdy podatnik miał wiele problemów zarówno osobistych, jak i profesjonalnych. Walczył o dostęp do dziecka połączony z ustaleniem pomocy finansowej dla matki dziecka.
Ponadto zalegał z płatnościami na dwóch hipotekach, co groziło potencjalną utratą nieruchomości. Ale to nie koniec problemów, które zwykle lubią chodzić dwójkami, trójkami lub nawet czwórkami. Bowiem doszły jeszcze problemy zdrowotne i niemalże katastrofa profesjonalna z powodu niedokończonej poważnej renowacji budynku, za którą architekt był odpowiedzialny.
Ponieważ architekt miał wiele na głowie, zatrudnił księgowego podatkowego, aby odpowiedział na reassessment zrobiony przez agencję w roku 2009. Księgowy wykonał odwołanie, po czym zrezygnował z prowadzenia sprawy, z powodu własnych kłopotów osobistych.
Architekt zatrudnił więc drugiego księgowego, który uzyskał od agencji kopie dokumentacji kontroli i odpisał do CRA swoje krytyczne uwagi oraz obiecał je uzasadnić dokumentacją biznesu architekta. Niestety tego nie zrobił i nie wykonał żadnych dalszych kroków. Agencja sfinalizowała odwołanie potwierdzając naliczone przez kontrolę $155,000. Architektowi pozostał jedynie sąd podatkowy.
Tym razem architekt próbował sam walczyć z agencją i nie złożył apelacji do sądu podatkowego.
W końcu, w roku 2012, zatrudnił ponownie księgowego numer jeden, który próbował złożyć w roku 2014 apelację do sądu. Bez powodzenia, z uwagi na spóźnienie. Księgowy próbował więc uzyskać umorzenie (taxpayer relief) na podstawie błędów agencji CRA. Agencja CRA może jedynie umorzyć całość lub część kar i odsetek, ale nie podatków i tylko do 10 lat wstecz. W styczniu 2016 agencja odmówiła anulowania odsetek i kar.
W tym momencie architekt zatrudnił prawnika podatkowego, który w lutym 2016 poprosił agencję CRA o ponowne rozpatrzenie sprawy. Agencja ponownie odmówiła i zasugerowała, aby podatnik starał się o umorzenie podatków, kar i odsetek starając się o tzw. Remission order. Skoro taka była sugestia agencji, to prawnik złożył podanie w styczniu 2017 o umorzenie podatków, kar i odsetek.
Argumentacja zawierała między innymi stwierdzenia, że podatnik nie mógł odpowiedzieć na kwestie podniesione przez kontrolera ze względu na szereg okoliczności, o których napisałem powyżej.
Ponadto podatnik opierał się na dwóch księgowych, ponieważ sam nie był w stanie tego robić. W szczególności zawiódł księgowy numer dwa, który nie przedstawił dokumentacji do agencji, tak jak obiecał. Gdyby ta dokumentacja dotarła do agencji CRA, byłoby jasne, że podatnik zgłosił cały dochód oraz jego wydatki były udokumentowane.
W związku z posiadaną dokumentacją mógł udowodnić, że naliczone dodatkowe podatki, kary i odsetki nie były uzasadnione.
W roku 2019, po zapoznaniu się ze sprawą, agencja uznała, że żadne z zaleceń przewodnika agencji CRA odnośnie umarzania podatków się nie stosuje w tym przypadku i podanie zostało po raz kolejny odrzucone.
Podatnik odwołał się od tej decyzji do sądu federalnego i sprawa odbyła się poprzez wideo w sierpniu 2020. Sędzia był w Ottawie, a podatnik w Toronto.
Sędzia rozważał sprawę pod kątem tego, czy decyzja agencji CRA “miała sens” (reasonable). Sąd Najwyższy w ważnej sprawie w roku 2019 ustalił, że decyzja powinna być wewnętrznie spójna i przy podejmowaniu decyzji powinien mieć miejsce racjonalny ciąg myślenia, który odnosi się do faktów oraz prawa. Czynniki te stanowią ograniczenia agencji w podejmowaniu decyzji.
Po długiej dyskusji sędziego z architektem i analizie, sędzia zadecydował, że w decyzji agencji CRA brakowało trzech istotnych elementów, a mianowicie: 1). uzasadnienia, 2). zgodności z prawem oraz 3). jasności. W konsekwencji sędzia nakazał anulowanie decyzji CRA i sprawa powróciła do agencji, aby inny pracownik podjął właściwą decyzję uwzględniającą analizę i decyzję sędziego.
Jak widać z powyższego, aby mieć jakiekolwiek szanse w sporach z agencją CRA należy posiadać dokumentację, właściwych reprezentantów i działać niezwłocznie. Spór o lata 2005 i 2006 zakończył się w roku 2020 czyli po dwunastu latach od daty kontroli, a piętnaście lat od kontrolowanego roku podatkowego.
Odpowiedzialność osobista dyrektora firmy
W innej ciekawej i ważnej sprawie agencji CRA przeciwko dyrektorowi korporacji, którego agencja CRA chciała obarczyć ciężarem niezapłaconych przez korporację podatków GST/HST [Singh vs. H.M. Q. 2017-4165 (GST)I].
Według prawa podatkowego, dyrektor może być pociągnięty do osobistej odpowiedzialności finansowej, gdy firma nie odprowadzi do agencji CRA pieniędzy, które stanowią tzw. Trust funds, czyli uzyskanych w transakcjach GST/HST lub/i payroll’u.
Istotą tej sprawy było ustalenie faktu, kiedy pan Singh przestał być dyrektorem korporacji i przestał odpowiadać osobiście za długi firmy z tytułu GST/HST. Podatnik zapewniał, że zrezygnował z bycia dyrektorem w czerwcu 2011.
Agencja nie zgodziła się z tym i sprawa poszła do sądu podatkowego.
W związku z tą sprawą, należało ustalić kiedy dyrektor przestaje być dyrektorem. Według Ontario Business Corporation Act (OBCA), ma to miejsce, kiedy korporacja otrzyma rezygnację lub kiedy rezygnacja miała określoną datę.
Podatnik potrafił udowodnić kiedy zrezygnował. Rezygnacja była doręczona osobiście, a ponadto była wysłana pocztą na wtedy aktualny adres korporacji. Firma nie usunęła dyrektora z rejestru w rządzie i dlatego agencja CRA twierdziła, że dyrektor nie zrezygnował, ponieważ rezygnacja nie była zgłoszona do urzędu.
Sąd na szczęście dla podatnika stwierdził, że rezygnacja następuje, gdy korporacja otrzymuje ją na piśmie, niezależnie od tego czy tzw. Notice of Change była wysłana przez korporację do urzędu czy nie. Sąd uznał świadka za wiarygodnego i chociaż firma nie dokonała zmiany w rejestrze, to jednak uznał w roku 2017, że pan Singh przestał być dyrektorem w czerwcu 2011.
Aby zapobiec podobnym sytuacjom dobrze jest zrobić dwa wydruki z urzędowego rejestru dyrektorów – przed i po zmianie. Nie jest to ogromny koszt, a dzięki temu odchodzący dyrektor ma pewność, że przestał być dyrektorem nie tylko w rejestrze firmy, ale również w rejestrze rządowym.
Piotr Z. Chwalisz
M.Sc. TEP
905 821-1888