Apel Lekarzy i Naukowców do Polonii Ontario
Apel Lekarzy i Naukowców do Polonii Ontario
Szanowni Państwo,
Jesteśmy grupą naukowców i lekarzy polonijnych. Lata studiów i pracy zawodowej dały nam możliwość nabycia wiedzy oraz praktycznego doświadczenia w dziedzinach nauk biologicznych i medycyny. Dziś chcemy tą wiedzą i doświadczeniem podzielić się z Wami. Jesteśmy naocznymi świadkami pandemii. Niektórzy z nas są lekarzami, którzy pracując w szpitalach diagnozowali, leczyli i niejednokrotnie wypełniali certyfikaty zgonu chorych na COVID 19. Inni są naukowcami znającymi dogłębnie biologiczne procesy i statystyki chorób zakaźnych, epidemii i szczepień. Prosimy o poważne potraktowanie naszych słów.
Czwarta fala pandemii w Kanadzie i Ontario jest jak dotychczas łagodniejsza niż były fala druga i trzecia. Jest mniejsza niż w wielu krajach Europy i w Stanach Zjednoczonych. Statystyki Kanady co do ilości potwierdzonych zakażeń i zgonów wyglądają lepiej niż Polski lub USA. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), od początku pandemii do 5 grudnia 2021 r., w przeliczeniu na milion mieszkańców, w Kanadzie odnotowano około 3 razy mniej zakażeń i 3 razy mniej zgonów w porównaniu do Polski i naszych południowych sąsiadów. W ogólnie przykrej sytuacji pandemii te stosunkowo dobre, a raczej mniej złe, rezultaty Kanady są wynikiem wysiłków i trudnych decyzji rządu federalnego, rządów poszczególnych prowincji i władz miejskich, a także wysokiego stopnia przestrzegania przez społeczeństwo Kanady zaleceń agencji Zdrowia Publicznego.
Bardzo ważnym powodem jest też wysoki procent zaszczepienia ludności Kanady i Ontario na COVID 19. Według danych WHO z 5 grudnia 2021 r. w Kanadzie w pełni zaszczepionych jest 76.7 % ludności, w Polsce 53.9%, w Stanach Zjednoczonych 58.4%. W Ontario ponad 86% mieszkańców powyżej dwunastego roku życia jest zaszczepionych dwoma dawkami. Jaki jest wskaźnik szczepień na COVID 19 w środowisku polskim w Ontario? Nie wiemy. Ostatnio pojawiają się reportaże w mediach na temat niskiego poziomu szczepień wśród ludności pochodzenia słowiańskiego. Lekarze pracujący w szpitalach zauważają, że leczą coraz więcej pacjentów pochodzących z Europy Wschodniej, w tym z Polski. Nasze osobiste kontakty i rozmowy wskazują, że procent zaszczepionej Polonii powyżej dwunastego roku życia jest znacznie niższy niż 86%, a taki poziom zaszczepionych osiągnięto w całym Ontario. Jest to zjawisko bardzo niepokojące.
Co jest powodem niechęci znacznej części Polonii do szczepień zalecanych przez WHO, Health Canada, Ontario Public Health, amerykańskie Centre for Disease Control and Prevention (CDC), National Institutes of Health (NIH), Food and Drug Adminstration (FDA) czy polskie Ministerstwo Zdrowia? Tak jak wszyscy, my też cenimy sobie wolność i prawo wyboru. Ważne jest jednak, aby dokonując wyboru opierać się na prawdziwych informacjach z wiarygodnych źródeł. Wspomniane powyżej organizacje są takimi źródłami, natomiast media społecznościowe, Google, czy YouTube nimi nie są. COVID 19 przenosi się drogą powietrzną. Symptomy mogą pojawić się nawet po 14 dniach od kontaktu z wirusem. Spektrum choroby jest szerokie: od stanu bezobjawowego do ciężkiego zapalenia płuc i utraty zdolności oddychania. Nawet ludzie bez symptomów mogą przekazywać wirusa innym, co sprawia, że opanowanie transmisji jest bardzo trudne.
Większość zainfekowanych osób przechodzi chorobę łagodnie, jednak stan niektórych jest na tyle poważny ze wymagają oni hospitalizacji. W wielu przypadkach konieczna jest intensywna terapia, często z intubacja, wentylatorem lub ECMO (rodzaj dializy płucnej) jako ostatnią deską ratunku. Śmiertelność wśród niezaszczepionych to 2-3%. Oznacza to, że na 1000 nowych infekcji u ludzi nie zaszczepionych, 20-30 osób tej infekcji nie przeżyje. COVID 19 powoduje też wiele komplikacji. Jedną z nich jest zwiększona krzepliwość krwi, która prowadzi do blokowania arterii, powodując zawały serca, udary mózgu (stroke) i zatory tętnic płucnych. Kolejną są blizny powodujące trwałe uszkodzenie płuc. Częste są inne infekcje, a także odleżyny. Nawet do 25% pacjentów z objawowym przebiegiem choroby doświadcza Long Covid, co oznacza, że symptomy choroby utrzymują się nawet miesiące. 1 na 2000 dzieci z COVID 19 rozwija syndrom MIS-C, poważny wieloorganowy stan zapalny.
Szczepienia nie są doskonałe, są jednak najbardziej efektywną obrona przeciwko COVID 19, łącznie z nowym wariantem omikron. Skuteczność szczepionki mRNA w zapobieganiu infekcji wynosi około 70%. Jednocześnie szczepionka ta chroni przed poważnymi objawami i leczeniem szpitalnym aż w 90-95%. Szczepienia są bezpieczne. Do dziś na świecie użyto ponad 7 miliardów dawek, w tym ponad 62 miliony w Kanadzie i ponad 5 milionów w Toronto. Skutki uboczne są w znakomitej większości (ponad 99.9%) mało szkodliwe i krótkotrwałe. Ryzyko związane z zaszczepieniem jest nieporównywalnie niższe niż ryzyko związane z infekcją COVID 19.
Dużo informacji na ten temat można znaleźć w wyżej podanych źródłach. My i nasze rodziny (łącznie z naszymi dziećmi) jesteśmy zaszczepieni. Celem szczepień jest ochrona osobista. COVID 19 jest najniebezpieczniejszy dla ludzi starszych, tych z obniżonym systemem odporności, i kobiet w ciąży, ale stan ciężki i komplikacje mogą przydarzyć się każdemu.
Nikt nie może być pewny, że będzie miał łagodną formę choroby. COVID 19 będzie obecny jeszcze bardzo długo, będzie on wirusem endemicznym tak jak wirus grypy, który powraca do nas każdego roku. Bez odporności na COVID 19 zainfekowanie nim jest kwestią czasu. Dużo bezpieczniej jest zdobyć odporność przez szczepienie niż chorobę której skutki mogą być bardzo poważne nawet dla młodych i zdrowych. Cel drugi to ochrona społeczności, w której żyjemy, oraz przywrócenie normalności. Każda dodatkowa zaszczepiona osoba przyczynia się do zmniejszenia transmisji wirusa w społeczeństwie. To z kolei przyspiesza termin końca epidemii, związanych z nią zakazów i zamknięć szkół.
Szczepiąc się i przerywając łańcuch transmisji, w wielu przypadkach oszczędzamy ciężką chorobę a nieraz i życie innym, zwłaszcza tym bardziej narażonym. Jest to kwestia odpowiedzialności społecznej i troski o innych, także tych, których nie znamy. Trzeci cel to odciążenie szpitali. Szczególnie krytyczna jest kwestia łóżek ICU, intensywnej terapii. Według danych z Ontaryjskiego Ministerstwa Zdrowia większość pacjentów z COVID 19 leczonych na oddziałach intensywnej terapii to ludzie niezaszczepieni. Pacjenci z COVID 19 trafiają do ICU, bo ich płuca zalane są płynem i nie są w stanie sami oddychać. Pacjenci ci często spędzają na intensywnej terapii tygodnie zanim stan ich się poprawi lub pogorszy i niestety umrą.
Kto jeszcze potrzebuje ICU, intensywnej terapii? Potrzebują jej ludzie z poważnymi chorobami poza COVID 19, często nowotworowymi. Pacjenci, którzy wymagają skomplikowanych operacji mózgu, serca, płuc. Możliwość ich operacyjnego leczenia to nie tylko dostępność chirurgów i sali operacyjnej. To także miejsce w ICU, do którego muszą iść po ryzykownych zabiegach. Na ich choroby nie ma szczepień zapobiegawczych tak jak na COVID 19.
Nawet kilka czy kilkadziesiąt lóżek w ICU zajętych przez niezaszczepionych pacjentów z COVID 19, powoduje, że ci inni dłużej będą czekać na leczenie swych poważnych chorób. Tym, którzy już się zaszczepili, serdecznie dziękujemy. Tych którzy jeszcze nie zdecydowali się na ten krok prosimy o przemyślenie podanych faktów i zaszczepienie się. Wierzymy, że Polonia dołączy się do reszty Ontaryjczyków i osiągnie podobny poziom szczepień. Mamy nadzieję, że całe Ontario z czasem uzyska jeszcze wyższy poziom szczepień i wówczas wszyscy odetchniemy z ulgą, a życie wszystkich stanie się łatwiejsze.
Bądźmy pełnymi uczestnikami tego zbiorowego wysiłku prowincji, która jest naszym domem. Wierzymy w Waszą mądrość i poczucie troski o innych. Z góry serdecznie Wam dziękujemy.
Dr. Karol Wróblewski (Emergency), Assistant Clinical Professor, McMaster University
Dr. Łukasz Drzymała (Cardiology), Assistant Clinical Professor, University of Toronto
Rafał Kustra, PhD -Biostatistics, Associate Professor, Dalla Lana School of Public Health, University of Toronto
Dr. Oksana Batejko (Internal Medicine)
Dr. Marcin Hyrcza (MD-PhD Pathology), Assistant Professor University of Calgary.
Marlena Maziarz, PhD-Biostatistics, Lund University, Sweden