Dziedziczenie testamentowe w Polsce
Dziedziczenie testamentowe w Polsce
z Warszawy pisze radca prawny Małgorzata Milewska – Kita
Kontynuujemy cykl publikacji, dotyczących postępowań przed sądami i urzędami w Kraju. Jednocześnie oferujemy wyjątkowe rozwiązanie dla Polonii kanadyjskiej – możecie Państwo uzyskać informacje o bieżących zmianach przepisów w sprawach spadkowych i nieruchomości, kierując zapytania na adres e-mail: m.milewska.kancelaria@gmail.com
Testament pozwala na dowolne wyznaczenie kręgu spadkobierców. Jak stwierdzić czy testament jest ważny? FORMA TESTAMENTU. Według prawa polskiego testament może być sporządzony w trzech formach zwykłych i trzech formach szczególnych. Najczęściej spotykane są testamenty własnoręczne i testamenty notarialne.
Najmniej formalności wiąże się z testamentem własnoręcznym, wymagającym odręcznego spisania w całości przez testatora. Testator własnoręcznie spisuje całą treść dokumentu, nie można użyć do tego celu komputera, dokument też nie może też być spisany w jakiejkolwiek przez inną osobę w imieniu spadkodawcy. Testament własnoręczny nie wymaga świadków, ale musi być czytelnie podpisany i wskazywać miejsce i datę jego sporządzenia. Kolejną formą zwykłą jest testament sporządzony u notariusza w formie aktu notarialnego.
W przypadku sporządzenia testamentu przed notary public w Prowincji Ontario, dla celów przyszłego postępowania spadkowego w Polsce, począwszy od dnia 11 stycznia 2024 r. testament ten wymaga uzyskania „Apostille, wydawanego przez Official Documents Services, 222 Jarvis St., Toronto https://www.ontario.ca/page/authenticate-document-use-outside-canada, już bez potrzeby legalizacji dokumentu w Konsulacie RP. Możliwe jest także sporządzenie tzw. testamentu konsularnego przed Konsulem RP. Akty notarialne sporządzone przed dniem 11 stycznia 2024 r. tak jak i inne kanadyjskie dokumenty urzędowe (np. akty stanu cywilnego) nadal wymagają legalizacji w Konsulacie RP. Zwykłą formą testamentu jest też testament allograficzny, spisywany w formie protokołu przed wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta, starostą lub kierownikiem urzędu stanu cywilnego w Polsce w obecności dwóch świadków.
Testamentami szczególnymi są testament ustny, ogłoszony w obecności trzech świadków, dopuszczalny gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy; testamentu podróżny na polskim statku morskim lub powietrznym oraz testament wojskowy. Polskie prawo przewiduje nieważność testamentu, jeżeli nie odpowiada on wymogom dotyczącym formy, jeżeli sporządziła go osoba, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba będąca w stanie wyłączającym świadome lub swobodne wyrażenie woli (choroba, przymus) albo też gdy testament został sporządzony pod wpływem błędu czy podstępu. Ponadto, testament allograficzny albo szczególny jest nieważny, jeżeli jego świadkiem była osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych, niewidoma, głucha lub niema, niemogąca czytać i pisać, niewładająca językiem, w którym spadkodawca sporządził testament oraz osoba skazana prawomocnie wyrokiem sądowym za fałszywe zeznania.
Co do zasady, nie może też być świadkiem przy sporządzaniu testamentu osoba najbliższa spadkodawcy lub osoba, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść. ZAPIS POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW W TESTAMENCIE. Istotną kwestią jest także forma testamentu, w jakiej spadkodawca może skutecznie zapisać komuś konkretny przedmiot. Tylko w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego może zostać zapisane, że po śmierci spadkodawcy konkretna osoba otrzyma określony przedmiot np. mieszkanie z wyposażenie4m lub bez, dom, działkę gruntu itp. (zapis windykacyjny). Jeżeli zapis poszczególnych przedmiotów na rzecz danej osoby dokonany zostanie w testamencie zwykłym , zapis te jest nieważny.
Testament może być odwołany albo zmieniony w każdym czasie, przy czym testamentem skutecznym wtedy jest ten, który został opatrzony późniejszą datą. W przypadku stwierdzenia nieważności testamentu, zastosowanie znajdują zasady dziedziczenia ustawowego. Warto pamiętać, że niezależnie od tego, czy spadkodawca pozostawił testament, czy też dziedziczenie następuje na mocy ustawy (beztestamentowo), w każdym przypadku dla formalnego objęcia spadku w Polsce wymagane jest uzyskanie prawomocnego, sądowego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku albo notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia.
Za dwa tygodnie – sądowe stwierdzenie nabycia spadku czy notarialny akt poświadczenia dziedziczenia.
Autorem jest radca prawny Małgorzata Milewska-Kita z Kancelarii Prawnej w Warszawie. Artykuł ten nie stanowi porady prawnej. Zapraszamy do korzystania z usług Kancelarii tel. +11 48 22 518 77 78, e-mail: m.milewska.kancelaria@gmail.com Radca prawny Małgorzata Milewska-Kita od ponad 12 lat służy pomocą prawną Polonii kanadyjskiej w sprawach spadkowych, nieruchomości, sądowych i innych na terenie całej Polski.
