Nowa gorączka złota – poszukiwania naturalnego wodoru zbliżają się do Kanady
Nowa gorączka złota – poszukiwania naturalnego wodoru zbliżają się do Kanady
Po tym, jak pomógł odkryć pierwsze na świecie złoża naturalnego wodoru w Afryce Zachodniej, co zapoczątkowało poszukiwania tego gazu na całym świecie, Denis Brière ma nadzieję, że jego kolejny przełom będzie miał miejsce w Kanadzie. Firma z Alberty poszukująca złóż tego gazu zamierza latem wykonać próbne odwierty w Ontario.
Brière jest petrofizykiem i wiceprezesem firmy Chapman Hydrogen and Petroleum Engineering z siedzibą w Calgary, która tego lata planuje rozpocząć testy i wiercenia w północnym Ontario w nadziei na znalezienie pod ziemią wystarczającej ilości wodoru do produkcji i sprzedaży gazu.
Przez długi czas nikt nawet nie szukał wodoru – nie sądzono, że istnieją naturalne złoża, ponieważ pierwiastek był zbyt mały, a popyt na gaz i tak nie był duży. To się jednak znacznie zmieniło. Wodór jest obecnie postrzegany przez wielu ekspertów jako paliwo niezbędne do dekarbonizacji globalnej gospodarki, ponieważ nie wytwarza dwutlenku węgla, gdy jest używany jako paliwo lub w procesach przemysłowych.
W niektórych częściach świata, w tym w Hiszpanii, Niemczech, Australii i Stanach Zjednoczonych, trwa obecnie swego rodzaju gorączka złota.
Firma Hydroma z siedzibą w Montrealu dokonała pierwszego odkrycia wodoru w Mali w 1987 roku, podczas wiercenia w poszukiwaniu wody. Początkowo 100-metrowy odwiert został uznany za nieudany, ponieważ nie znaleziono żadnej cieczy. Jednak dzień później zainteresowanie wzrosło po tym, jak wiertacz nieumyślnie podpalił studnię, zapalając papierosa. Ugaszenie płomieni zajęło miesiąc. Mimo to studnia została w dużej mierze zapomniana aż do kilku dekad później. Brière zaangażował się w 2012 roku, aby pomóc zidentyfikować, co dokładnie znajdowało się w jej wnętrzu. Testy laboratoryjne wykazały, że złoże zawierało 98 procent czystego wodoru.
W 2014 r. rozpoczęto wydobycie z odwiertu w Bourakébougou w Mali, który pozostaje jedynym na świecie zagospodarowanym złożem naturalnego wodoru.
Oczekuje się jednak, że nie pozostanie on samotnym przez długi czas – w szczególności duże odkrycie we Francji może doprowadzić do zwiększenia produkcji w nadchodzących latach. W zeszłym miesiącu prezydent Emmanuel Macron obiecał “ogromne inwestycje” w celu ożywienia branży.
“Zaczyna się on rozwijać niemal na całym świecie” – powiedział Brière. “Oczywiście nie chcemy tego przegapić, ponieważ skały występujące w Mali to ten sam rodzaj skał, które mamy w naszej Tarczy Kanadyjskiej”.
Brière i jego zespół będą zbierać próbki wody, gazu i skał na obszarze w pobliżu Timmins i Sudbury w północnym Ontario. Następnym krokiem będzie wykonanie odwiertów w celu sprawdzenia, co znajduje się pod ziemią.
Wodór jest już wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu, takich jak rafinerie i zakłady nawozowe. W Kanadzie wodorowe ogniwa paliwowe są testowane pod kątem zasilania lokomotyw, autobusów tranzytowych i półciężarówek.
Wodór może być wytwarzany przy użyciu gazu ziemnego, co określa się mianem szarego wodoru. Zielony wodór jest produkowany przy użyciu energii odnawialnej i powoduje niższe emisje, ale jest droższy.
Naturalny wodór jest również nazywany białym wodorem. Naukowcy nie do końca rozumieją, w jaki sposób się gromadzi, skąd pochodzi pod ziemią i czy może przedostać się na powierzchnię. Może to być jednak najbardziej opłacalne i przyjazne dla środowiska źródło gazu. Jednak znalezienie złóż jest wyzwaniem, zwłaszcza w wystarczająco dużych ilościach, aby było to opłacalne.
Zakład w Mali produkuje około pięciu ton rocznie. Szacuje się, że odkryte we Francji złoża zawierają łącznie 250 milionów ton. Według U.S. Geological Survey na całym świecie dostępnych jest około 100,000 megaton wodoru, co stanowiłoby setki lat dostaw.
Od listopada 2022 r. kanadyjska służba geologiczna buduje bazę danych potencjalnych złóż. Mapowanie zajmie kilka lat, ale proces ten ujawnił już potencjalne lokalizacje w kilku prowincjach.
“Kanada ma duży potencjał ze względu na rozległość i rodzaj skał” – powiedział Omid Ardakani, naukowiec z Geological Survey of Canada. “Ponad 50 procent powierzchni Kanady pokrywają potencjalne skały źródłowe”.
Eksploracja jest ekscytująca, ale Ardakani zwraca również uwagę na to, ile pracy i czasu potrzeba, aby skomercjalizować naturalny wodór – w tym dalsze badania naukowe i innowacje technologiczne, a także regulacje rządowe.
Kanadyjska Służba Geologiczna bada również potencjał podziemnego magazynowania wodoru w złożach soli i jaskiniach w różnych częściach kraju. Odpowiednie mogą być obszary wydobycia helu w Saskatchewan i Albercie, a także strefy sejsmiczne w Kolumbii Brytyjskiej.
W międzyczasie Brière z niecierpliwością czeka na nadejście wiosny w północnym Ontario i rozmarznięcie ziemi, aby mógł rozpocząć prace terenowe. “Ta przygoda z wodorem jest trochę jak z wydobywaniem ropy naftowej na początku XX wieku” – powiedział. “Wiele osób po prostu spieszy się, aby odkryć i znaleźć, zbadać i zobaczyć, gdzie i ile tego jest”.