Udar mózgu –rehabilitacja Część 4
Udar mózgu –rehabilitacja Część 4
Rehabilitacja po przebytym udarze mózgu powinna rozpocząć się natychmiast. Im później rozpoczęta rehabilitacja procesów ruchowych i poznawczych, tym większe ryzyko pojawienia się możliwych do uniknięcia powikłań takich jak np. spastyczność czy uczenie się ruchów nieprawidłowych, co w efekcie może powodować spowolnienie procesu zdrowienia.
Niezwykle ważna jest potrzeba odpowiedniego i ciągłego treningu poprzez wykonywanie odpowiednich ćwiczeń rehabilitacyjnych gdyż w przeciwnym wypadku postęp rozwoju umiejętności może zostać powstrzymany lub nawet odwrócony.
Rehabilitacja poudarowa dzieli się na rehabilitację wczesną, późną oraz ambulatoryjną. W pierwszych dobach po udarze indywidualnie dobrana terapia jest równie ważna jak intensywna opieka lekarska i pielęgniarska. Rozpoczęta terapia przyłóżkowa, następnie poza łóżkiem przeprowadzana jest najczęściej na oddziałach rehabilitacji w placówkach szpitalnych. Po takim pobycie istotne jest kontynuowanie terapii w ośrodkach rehabilitacyjnych prowadzących turnusy, gdzie pacjent ma zapewnioną profesjonalną, indywidualną terapię, która pomaga w kontynuacji efektów osiągniętych po leczeniu szpitalnym. Terapię ambulatoryjną można odbywać w warunkach domowych, przychodniach i poradniach rehabilitacyjnych oraz ośrodkach dziennego pobytu.
Nad następstwami udaru mózgu można skutecznie pracować. Odpowiedni dobór ćwiczeń ma duże znaczenie w powrocie do sprawności. Ręka po udarze mózgu, choć niesprawna, jest bardzo wrażliwa na ruch. Każde zbyt forsowne lub nieprawidłowe ćwiczenie czy próba siłowego otworzenia dłoni kończy się skurczem mięśni. Fizjoterapeuci posiadają specjalistyczne wyszkolenie, aby właściwie ocenić ruchowe zaburzenia, które mogą być rezultatem uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Program fizjoterapii jest zalecany, jako podstawowe leczenie skutków udaru mózgu. Fizjoterapeuta używa wielu technik, które pomagają przywrócić funkcje ruchowe. Fizjoterapia pomaga w przywróceniu siły mięśniowej, gibkości, zakresu ruchów, wytrzymałości, szybkości, koordynacji itp. Głównymi środkami fizjoterapii są kinezyterapia, fizykoterapia, masaż. Wskazaniami do ich wykonania są przede wszystkim: afazja oraz niedowład połowiczy.
Dość często stosuje się także metodę wymuszenia ruchu (CIT) – dość nową formę rehabilitacji. Jej istota polega na unieruchomieniu zdrowej kończyny, by stymulować do pracy kończynę niedowładną.
Kinezyterapia (leczenie ruchem) w spastyczności oddziałuje na chorą kończynę poprzez wiele ćwiczeń leczniczych. Umożliwia zapobieganie wzrostowi napięcia mięśniowego, a także pozwala obniżyć istniejące napięcie. Niektóre ćwiczenia można wykonać w domu samodzielnie lub z pomocą opiekunów. Pamiętaj, że wykonanie każdego ćwiczenia powinno być dostosowane do możliwości ruchowych pacjenta.
Pacjentom z niedowładem zaleca się głównie metodę Kabata. Jej istotą jest usprawnianie układu mięśniowo – nerwowego nie za pomocą ćwiczeń poszczególnych partii mięśni, lecz poprzez wytrenowanie naturalnych wzorców ruchowych. Dość często stosuje się także metodę wymuszenia ruchu (CIT) – dość nową formę rehabilitacji. Jej istota polega na unieruchomieniu zdrowej kończyny, by stymulować do pracy kończynę niedowładną.
Kolejną metodą jest PNF – której istotą jest pobudzanie sprawności układu nerwowo- mięśniowego poprzez stymulowanie receptorów ciała pacjenta za pomocą dotyku, głosu oraz kontaktu wzrokowego z chorym. Terapia obejmuje stosowanie odpowiednich technik, które stymulują i pobudzają mięśnie do skurczu, aktywizują słabsze grupy mięśniowe oraz poprawiają stabilizację oraz koordynację ruchową.
Kolejną metodą jest NDT-BOBATH – metoda neurorozwojowa, której celem jest wstrzymywanie patologicznych odruchów, które pojawiły się w wyniku uszkodzenia mózgu, regulowanie napięcia mięśniowego oraz ułatwianie przyjmowania prawidłowej reakcji postawy poprzez zmianę ułożenia segmentów ciała, takich jak: głowa, obręcz barkowa i biodrowa oraz zastosowanie odpowiednich technik stymulujących.
Dodatkowym elementem są ćwiczenia: czynno – bierne, czynne, mimiczne, równoważne, manualne, nauka chodu, wstawania-siadania, nauka utrzymania poprawnej postawy ciała, aktywizacja.
Celem kinezyterapii jest doprowadzenie pacjenta do stanu, w którym uzyska on jak największą samodzielność.
Kolejną formą rehabilitacji pacjenta po udarze mózgu jest fizykoterapia. Bardzo dobrze sprawdza się tonoliza. Zalicza się ją do metod elektrostymulacji, której głównym celem jest pobudzenia włókien mięśniowych. Praca zginaczy oraz prostowników wymuszana jest przepływem prądu. W efekcie prowadzi do odtworzenia mechanizmu odruchowego oraz przyczynia się do pobudzenia porażonych mięśni.
W rehabilitacji po udarze pomocne są kąpiele wirowe, okłady cieplne, krioterapia, pole magnetyczne, elektrostymulacje tak jak wyżej oraz elektrostymulacja funkcjonalna FES, dodatkowo można stosować prądy TENS, prądy Traberta.
Metody elektroterapeutyczne wymagają ustalenia odpowiednich parametrów prądu, dostosowanych indywidualnie dla każdego pacjenta.
Zabiegi fizykalne (fizykoterapia) oraz bierne oddziaływania ruchowe (masaż) mają bardzo ważne znaczenie dla zapobiegania i leczenia potencjalnych powikłań poudarowych. Niestety istnieją również czynniki, które zakłócają sprawny przebieg fizjoterapii po udarze mózgu. Zalicza się do nich między innymi: zaburzenia związane z istotą udaru (zaburzenia funkcji poznawczych, zaburzenia czynności dróg moczowych, zespoły bólowe), przewlekłe zaburzenia psychiczne, niepożądane działanie leków, czy powikłania poudarowe. Dlatego rehabilitacja czy to wczesna czy już ambulatoryjna winna być dostosowana indywidualnie do potrzeb i sprawności pacjenta.
Jeśli macie Państwo pytania, proszę o telefon 905-270-5553
Tomasz Góralski RMT
Terapeuta masażu, Kanada. Lekarz z Polski.
Pomagamy pacjentom po 50-tce prowadzić aktywne życie i pozbyć się sztywności i bólu stawów, środków przeciwbólowych i częstych wizyt u lekarza. Jeśli odniosłeś obrażenia w wypadku samochodowym, dzwoń lub emailuj po bezpłatną niezobowiązującą konsultację: 905-270-5553, oraz email: emassagecanada@gmail.com
EUROPEAN MASSAGE & PHYSIOTHERAPY CENTER
1140 Burnhamthorpe Rd. W. Unit 123, Mississauga (przy Erindale Station Rd., na zachód od Mavis Rd.)
www.medmassage.com
Nasza klinika otrzymała Top Choice Awards jako najlepsza w Mississauga w 2018, 2019, 2020, 2021.