Zapalenie rozcięgna podeszwowego (Plantar Fasciitis)
Zapalenie rozcięgna podeszwowego (Plantar Fasciitis)
ZRP to najczęściej spotykana dolegliwość u biegaczy długodystansowych, u osób w średnim wieku, fryzjerek, kelnerek, osób pracujących na budowie i prowadzących stojący tryb życia. Rozcięgno podeszwowe to struktura o charakterze więzadłowym rozpięta pomiędzy guzem piętowym i paliczkami palców od podeszwowej strony stopy. Jest ono pewnego rodzaju sprężyną, która zamienia siłę skurczu łydki na odbicie stopy.
Objawy kliniczne, które towarzyszą pacjentom zgłaszającym się do lekarza z powodu zapalenia rozcięgna podeszwowego to ból w okolicy dolno– przyśrodkowej części pięty. Ból może nasilać się rano po wstaniu z łóżka, bądź po dłuższym odpoczynku, albo po długim staniu czy też chodzeniu. Wzmożenie bólu może występować również przy wspinaniu na palce lub wchodzeniu po schodach. Ból pojawia się podczas dotykania dolnej części pięty, zmniejsza się po rozchodzeniu a następnie nasila po przeciążeniu lub dłuższym chodzeniu.
Możemy poszukiwać i wymienić kilka czynników predysponujących do tego rodzaju kontuzji: stopa wydrążona, nadmierna pronacja, wzmożone napięcie mięśnia brzuchatego łydki, słaba elastyczność ścięgna Achillesa, nierówna długość kończyn, błędy treningowe, źle dobrane obuwie, otyłość, stojący tryb pracy.
Zapalenie rozcięgna podeszwowego (ZRP) nosi potoczną nazwę ostrogi piętowej, ze względu na
towarzyszące temu schorzeniu wyrośla kostne przy kości piętowej. Jest to stan zapalny
obejmujący przyczep bliższy rozcięgna podeszwowego oraz otaczające go tkanki, powodujący
uciążliwy ból utrudniający chodzenie, co pokazane jest na ilustracji.
Często jest to kombinacja wszystkich wymienionych czynników. Lecz należy zwrócić uwagę na to, że rozcięgno podeszwowe nie jest wyizolowaną strukturą. Oznacza to, że pierwotna przyczyna dolegliwości może być oddalona od źródła bólu. W ciele mogą występować dysfunkcje wyżej wymienionych struktur, które nie są odczuwalne w codziennej aktywności, ale gdy są poddane kumulacji i systematycznie narastającemu obciążeniu, jakim jest bieganie, zbyt duże ciężary, uruchamia się lawina mikrouszkodzeń, która kończy się kontuzją najsłabszego ogniwa. W tym przypadku jest nim omawiane rozcięgno podeszwowe. Dlatego bardzo ważna staje się rola doświadczonego fizjoterapeuty, który posiada umiejętność całościowego spojrzenia na pacjenta.
Fizjoterapeuta przy pomocy odpowiednich testów oceni równowagę mięśniową, elastyczność tkanek, stabilność tułowia, wydolność mięśni posturalnych, spojrzy na utrwalony wzorzec chodu. Dzięki temu zajmie się nie tylko objawami, ale też dotrze do przyczyny i wdrąży skuteczny, kompleksowy program rehabilitacji. W diagnozie pomocne jest zdjęcie rentgenowskie. Proces powrotu do zdrowia trwa od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy. Czas uwarunkowany jest rozległością zapalenia i innymi objawami towarzyszącymi.
Najważniejsza jest rehabilitacja taka jak: ćwiczenia rozciągające rozcięgno i ścięgno Achillesa, ćwiczenia rozciągające mięśnie łydki i tylnej części uda (hamstrings), terapia manualna, zabiegi fizykoterapeutyczne: ultradźwięki, laser, fala uderzeniowa, masaż głęboki tkanek, leczenie wspomaga się technikami plastrowania (tapingu). Nie można zapomnieć o ćwiczeniach krótkich mięśni stopy.
Po ustąpieniu dolegliwości bólowych warto zaopatrzyć się w wygodne obuwie, wkładki ortopedyczne, które ustabilizują stopę i podtrzymają rozcięgno podeszwowe.
Tak jak w każdym przypadku nie wolno bagatelizować symptomów. Gdy odczuwasz dyskomfort podczas chodzenia, stania lub boli cię pięta rano i nie możesz zrobić pierwszego kroku, te sygnały powinny Cię zmobilizować do wizyty u doświadczonego fizjoterapeuty, ponieważ im wcześniej zaczniesz leczenie tym szybciej ból ustąpi i jest prawdopodobieństwo, że nie będzie nawracać.