Majątek spadkowy w Polsce i Kanadzie
Majątek spadkowy w Polsce i Kanadzie
z Warszawy pisze radca prawny Małgorzata Milewska – Kita
Kontynuujemy cykl publikacji o sprawach spadkowych i obrocie nieruchomościami w Polsce.
Na szczególny czas epidemii COVID – 19 oferujemy wyjątkowe rozwiązanie dla Polonii kanadyjskiej – możecie Państwo uzyskać nieodpłatnie informacje o aktualnych przepisach polskich w tym zakresie, kierując zapytania na adres e-mail: m.milewska.kancelaria@gmail.com
W przypadku dziedziczenia spadku po osobie zamieszkałej na stałe w Kanadzie, do którego wchodzi zarówno majątek pozostawiony za granicą, jak i w kraju, pojawia się pytanie, gdzie i według jakiego prawa przeprowadzić postępowanie spadkowe, aby móc dysponować także tą częścią spadku, która znajduje się w Polsce?
W przypadku, gdy majątek spadkowy znajduje się zarówno w Kanadzie, jak i w Polsce, co do nieruchomości spadkowej, położonej w Kraju, niezależnie od tego, czy spadkodawca pozostawił testament czy też nie, wymagane jest przeprowadzenie postępowania spadkowego przed sądem polskim.
Prawa dotyczące nieruchomości, położonych w Polsce, podlegają bowiem wyłącznej właściwości sądów polskich. W Kraju, odmiennie niż w Kanadzie, do dysponowania spadkiem wymagane jest uzyskanie postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialne poświadczenie dziedziczenia. Jednak w sytuacji, gdy majątek spadkowy znajduje się i w Polsce i za granicą, skorzystanie z poświadczenia dziedziczenia w formie aktu notarialnego nie jest możliwe i spadkobiercom pozostaje droga sądowa. Sądem właściwym do stwierdzenia nabycia spadku w części położonej na terenie Polski po osobie, która zamieszkiwała przed śmiercią poza granicami RP, jest Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy albo sąd właściwy dla miejsca położenia nieruchomości spadkowej. Dla uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości, jakie mogą się pojawić na etapie postępowania sądowego co do ważności testamentu sporządzonego w Kanadzie, celowe jest sporządzenie testamentu przed notary public, dodatkowo w obecności dwóch świadków, którzy potwierdzą własnoręczność podpisu spadkodawcy pod testamentem.
Składany w polskim sądzie testament, sporządzony w Kanadzie, wymaga poświadczenia przez Canada Service, adres: 222 Jarvis St, Toronto a następnie zalegalizowania w Konsulacie RP w Toronto, adres 2603 Lakeshore Blvd.W, Toronto. Do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy dołączyć także akt zgonu spadkodawcy (long form) oraz akty stanu cywilnego, dotyczące spadkobierców ustawowych. Ostatnim krokiem jest przetłumaczenie dokumentów, sporządzonych w Kanadzie na j. polski przez tłumacza przysięgłego, licencjonowanego w Polsce. Warto podkreślić, że kanadyjskie prawo spadkowe znacznie różni się od prawa polskiego, np. nie przewiduje procedury sądowego stwierdzenia nabycia spadku czy sądowego działu spadku, nie przewiduje też prawa do zachowku, ustanawia również odmienny krąg osób powołanych do dziedziczenia z mocy prawa. W przypadku, gdy część spadku pozostaje w Polsce, a spadkobiercy nie planują przyjeżdżać do kraju w celu uczestniczenia w sprawie spadkowej, możliwe jest działanie przez pełnomocnika, przy czym pełnomocnictwo procesowe nie wymaga potwierdzenia ani przez konsula RP, ani przez notariusza.
W razie konieczności złożenia przez spadkobiercę tzw. zapewnienia spadkowego, obywatele polscy zamieszkali w Kanadzie mają możliwość złożenia tego zapewnienia on-line, przy użyciu komputera lub smartfona, bez potrzeby ponoszenia kosztów podróży do Polski ani też bez potrzeby wizyty w Konsulacie RP dla składania zeznań. Dopiero po uzyskaniu prawomocnego postanowienia polskiego sądu możliwe jest rozporządzanie nieruchomościami spadkowymi. Odrębną kwestią jest podatek od spadku w Polsce. Nabycie spadku w Kraju wiąże się co do zasady z obowiązkiem zapłaty podatku, jednakże znaczna część spadkobierców może nie płacić go wcale – pod warunkiem, że o to zadbają. Całkowite zwolnienie od podatku obejmuje wszystkie spadki, odziedziczone przez osoby z I grupy podatkowej (małżonka, dzieci, wnuków, rodziców, rodzeństwa itp.).
Niezbędnym warunkiem uzyskania całkowitego zwolnienia od podatku jest zgłoszenie nabycia spadku naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego w nieprzekraczalnym terminie sześciu miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego jego nabycie. Dla najbliższej rodziny wymagany jest formularz zgłoszeniowy SD-Z2. Pozostali spadkobiercy dla uzyskania częściowego zwolnienia składają formularz SD-Z3. Uwaga! Uregulowanie kwestii podatku od spadku jest niezbędne dla zbycia nieruchomości spadkowych. Wszystkie czynności, zarówno przed Sądem polskim jak i przed organami podatkowymi w Kraju mogą być zlecone pełnomocnikowi w Polsce – adwokatowi lub radcy prawnemu.
W następnym wydaniu – rewolucja w polskich sądach – rozprawy on-line
Autorem jest radca prawny Małgorzata Milewska-Kita z Kancelarii Prawnej w Warszawie. Artykuł ten nie stanowi porady prawnej. Zapraszamy do korzystania z usług Kancelarii tel. +11 48 22 518 77 78, e-mail: m.milewska.kancelaria@gmail.com Radca prawny Małgorzata Milewska-Kita od ponad 12 lat służy pomocą prawną Polonii kanadyjskiej w sprawach spadkowych, nieruchomości, sądowych i innych na terenie całej Polski.