Leczenie bólów kręgosłupa metodą McKenziego Cz.1
Leczenie bólów kręgosłupa metodą McKenziego Cz.1
Głównym celem metody McKenziego jest takie zaprogramowanie terapii, aby zmniejszyć ból, umożliwić jak najszybsze odzyskanie sprawności oraz uniknąć nawrotów epizodów bólowych.
Ćwiczenia na kręgosłup metodą McKenziego bezwarunkowo powinny być dobrane indywidualnie, w oparciu o wnikliwie sporządzony protokół badania składający się z wywiadu i badania klinicznego. Ćwiczenia McKenziego stosujemy w nawracającej rwie kulszowej, która powstaje, gdy dochodzi do uciśnięcia nerwu przez uwypuklony dysk. W przypadku rwy ból w nodze jest gorszy niż ból pleców i kręgosłup często jest zablokowany i zesztywniały, co powoduje problemy z wyprostowaniem, schylaniem się, chodzeniem lub wstawaniem z krzesła.
Ten silny ból zwykle ustępuje w ciągu kilku tygodni, jeśli zastosujemy odpowiednie leczenie fizjoterapeutyczne. Dlatego należy się udać do doświadczonego fizjoterapeuty w celu potwierdzenia diagnozy rwy kulszowej spowodowanej uwypukleniem krążka międzykręgowego lub zwężenia kanału kręgowego (stenoza kręgosłupa).
Metoda McKenziego jest złożoną metodą fizjoterapii polegającą między innymi na wykonywaniu przeprostów kręgosłupa lędźwiowego. Typowe przykłady takich ćwiczeń McKenziego przedstawione zostały na ilustracjach poniżej. Dzięki pozostawaniu w takiej postawie nacisk wywierany przez kręgi na „wypadnięty dysk” maleje, dzięki czemu przepuklina może się częściowo cofnąć i przestać drażnić korzeń nerwowy, co pomaga w leczeniu rwy kulszowej.
W zwężeniu kanału kręgowego (stenoza kręgosłupa), u niektórych pacjentów wykonywanie przeprostów powoduje znaczne nasilenie objawów. W stenozie odcinka lędźwiowego kręgosłupa przeprosty są przeciwwskazane. Chorzy powinni wykonywać ćwiczenia odwrotne, prowadzące do wygięcia kręgosłupa lędźwiowego do tyłu, co widoczne jest, jako zaokrąglenie grzbietu.
Przyjęcie takiej postawy ciała powoduje powiększenie się otworów międzykręgowych i zmniejszenia ucisku na korzeń nerwowy, a co za tym idzie zmniejszenie bólu. Dobrze przeszkolony w metodzie McKenziego fizjoterapeuta będzie dobierał ćwiczenia adekwatne do stanu pacjenta.
Błędem jest natomiast sprowadzanie metody McKenziego jedynie do przeprostów i stosowanie ich u wszystkich pacjentów, co niestety się zdarza i przynosi wiele złego. Przeprosty należy stosować w terapii chorych, którzy odczuwają ulgę przy chodzeniu, natomiast pogorszenie siedząc. Dzieje się tak, dlatego, że podczas stania i chodzenia kręgosłup lędźwiowy uwypukla się do przodu, przez co zmniejsza się siła wypychająca przepuklinę w kierunku korzenia. W trakcie siedzenia kręgosłup lędźwiowy wygina się do tyłu, grzbiet zaokrągla się.
W wyniku tego siła wyciskająca przepuklinę zwiększa się, powodując wzmożone drażnienie nerwu. Dobierając ćwiczenia na rwę kulszową powinno się mieć na uwadze możliwość istnienia różnych mechanizmów drażnienia korzeni nerwowych u poszczególnych pacjentów. Ważna jest również analiza rezonansu magnetycznego (MRI) dla potwierdzenia diagnozy. W leczeniu rwy kulszowej stosować jedynie te ćwiczenia, które rzeczywiście zmniejszają ból, a nie go nasilają.
Chcąc zapobiec rwie kulszowej, bardzo ważne jest stosowanie zasad profilaktyki. Należy pamiętać o unikaniu dźwigania oraz podnoszenia przedmiotów z ziemi na wyprostowanych kolanach. Aby zmniejszyć ryzyko nadmiernego obciążania odcinka lędźwiowego, taką czynność powinno się wykonać w przysiadzie.
Należy pamiętać, że pozycja siedząca jest jedną z najbardziej niekorzystnych dla kręgosłupa. Dlatego osobom narażonym na długotrwałe siedzenie, jak np. zawodowym kierowcom i pracownikom biurowym poleca się wykorzystanie wałka lędźwiowego McKenziego. Jest on stosunkowo niedrogi i można go kupić w naszej klinice. Pozwoli to na odciążenie kręgosłupa podczas siedzenia, poprzez zwiększenie lordozy lędźwiowej i zapobiega nawracającym bólom pleców.