Wiktor Szyryński
Wiktor Szyryński
Wiktor Szyryński ur. się 10 października 1913 w Sankt Petersburgu w Rosji. Uznaje się go za najwybitniejszego kanadyjskiego psychiatrę i psychologa polskiego pochodzenia.
Wczesne dzieciństwo spędził w Finlandii, skąd z rodzicami wrócił do Polski. W 1938 ukończył Uniwersytet Warszawski z dyplomem lekarza psychiatry. Tuż przed wojną pracował jako starszy asystent na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, gdzie był zarazem aktywnym harcerzem Okręgu Wileńskiego.
Po wybuchu II wojny światowej osadzony przez Sowietów w moskiewskich więzieniach Łubianka i Butyrki, a także w Mińsku i Gorkim. W 1941 roku wstąpił do Armii Andersa. Jako oficer Wojska Polskiego podczas II wojny światowej pełnił funkcję specjalisty-neuropsychologa w 6 Batalionie Sanitarnym 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty. W 1946 r. był wykładowcą Studiów Polonistycznych przy Instytucie Polskim w Bejrucie. Później emigrował do Kanady, gdzie był podpułkownikiem rezerwy Kanadyjskich Sił Zbrojnych.
Przede wszystkim jednak kontynuował karierę naukową. Autor 65 prac naukowych z zakresu psychiatrii, neurologii, psychologii i higieny psychicznej, związany zawodowo z licznymi ośrodkami naukowymi i akademickimi, przede wszystkim w Ottawie: Uniwersytet Ottawski (profesor zwyczajny psychiatrii na Wydziale Medycznym i na Wydziale Psychologii), Uniwersytet Carleton (profesor), Uniwersytet Saint Paul (profesor i dyrektor Centrum Psychiatrii Pastoralnej).
Ponadto w USA pełnił funkcje w Akademii Medycyny Psychosomatycznej (prezes) oraz na Uniwersytecie Północnej Dakoty w Grand Forks (profesor i dyrektor Wydziału Psychiatrii).
Szyryński (z lewej) w towarzystwie ostatniego Prezydenta RP na Uchodźstwie - Ryszarda Kaczorowskiego
Członek-założyciel Kanadyjskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Członek rzeczywisty (Fellow) Królewskiego Kolegium Lekarskiego w Kanadzie, Królewskiego Kolegium Psychiatrycznego w Wielkiej Brytanii, Brytyjskiego Towarzystwa Psychologicznego, Amerykańskiego Kolegium Lekarskiego, Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Amerykańskiej Akademii Neurologicznej, Akademii Medycyny Psychosomatycznej. Członek zwyczajny Towarzystwa Badań Naukowych Sigma Xi oraz wielu innych stowarzyszeń naukowych. Konsultant psychiatrii i neurologii szpitali klinicznych w Ottawie.
Wyniesiona z dzieciństwa miłość do harcerstwa pozostawiła owoce na obczyźnie. Jako delegat Naczelnictwa ZHP na Kanadę (1948-58) reanimował polską działalność harcerską w Kanadzie po zakończeniu wojny. Był również aktywnym działaczem licznych organizacji polonijnych, m.in. przewodniczącym Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce (1957-59), członek Kanadyjskiego-Polskiego Instytutu Badawczego w Toronto, członek Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Kanadzie.
Zmarł w Ottawie 21 września 2007.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim i Komandorskim Orderu Polonia Restituta, Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej oraz wszystkimi odznaczeniami Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Kanadzie. Kawaler Orderu Św. Grzegorza (Order of St. Gregory the Great) i Orderu Grobu Bożego w Jerozolimie (Knight of the Holy Sepulchre).
Tomasz Piwowarek
Photo: Wikipedia Commons (BioPub); www.federacjapolek.ca.