Co to jest Artretyzm (Arthritis)?
Co to jest Artretyzm (Arthritis)?
Artretyzm jest to stan zapalny, który występuje wokół stawów i obejmuje otaczające je mięśnie, ścięgna oraz wiązadła.
Ilustracja przedstawia stopniowy proces zużywania się tkanki chrzęstnej w stawie kolanowym. Staje się ona coraz cieńsza, a późnej fazie ulega niemal całkowitemu wytarciu (faza 3-ta). W fazie 1 i 2-giej fizjoterapia może pomóc. W 3-ciej jedynie leczenie chirurgiczne jest skuteczne, ponieważ powstają duże narośla kostne ograniczające ruch oraz ponad 60% chrząstki jest zniszczone, co powoduje stały ból kolana.
Artretyzm wywołuje ból oraz obrzęk, a stawy mogą ulec usztywnieniu. Istnieje około stu pięćdziesięciu form artretyzmu. Wśród nich najbardziej charakterystyczny jest osteoartretyzm, reumatoidalne zapalenie stawów, czy dna moczanowa.
Osteoartretyzm (eng. osteoarthritis) to zmiany dotyczące zużywania się tkanki chrzęstnej i są najczęstszym cywilizacyjnym problemem związanym ze starzeniem się. Zużywanie się chrząstki stawowej jest naturalnym procesem i najprostszym jego wytłumaczeniem jest nieustające obciążenie naszych stawów. Dlatego ludzie po 50. roku życia są najczęściej dotykani przez osteoartretyzm.
Dodatkowo czynniki takie jak: otyłość, ciągłe przeciążanie stawów związane z uprawianiem sportu lub zawodu wymagającego siły fizycznej, mogą mieć również decydujące znaczenie przy pojawieniu się osteoartretyzmu. Stawy kolanowe i biodrowe są szczególnie podatne na artretyzm stawowej tkanki chrzęstnej. Zdolność absorbowania wstrząsów i tarcia zmniejsza się, tak jak w zużytym zawiasie, w którym brakuje smaru. Natomiast w stawach zaczyna brakować dostatecznej ilości płynu lubrykacyjnego. Kości zaczynają o siebie trzeć na końcach, co powoduje miejscowy ból i stany zapalne, które mogą się różnić w zależności od zaawansowania i odporności na ból. Osteoartretyzm ogranicza prawidłowe funkcjonowanie i może zacząć się w młodym wieku. Dlatego ważne jest, aby pierwsze symptomy, takie jak: ból w trakcie ruchu, puchnięcie i napięcie mięśni, traktować poważnie i zgłosić się na konsultację do fizjoterapeuty oraz wspomagać chrząstki wczesnym i regularnym przyjmowaniem suplementów takich jak glukozamina.
Czy uprawianie sportu szkodzi chorym na osteoartretyzm?
Nieprawda. Zdaniem fizjoterapeutów wiele osób cierpiących na to schorzenie automatycznie unika ćwiczeń fizycznych w obawie przed bólem. Tymczasem odpowiednia dawka ruchu ma zdecydowanie lepszy wpływ na poprawę samopoczucia u osób dotkniętych artretyzmem, niż takich, którzy bezczynnie leżą w łóżku. U chorych rezygnujących z aktywności fizycznej mięśnie tracą siłę, masę i elastyczność, a zakres ruchów stawów staje się bardziej ograniczony, kości stają się cieńsze, tkanka chrzęstna zanika i staje się coraz mniej wytrzymała. W efekcie choroba postępuje znacznie szybciej. Tymczasem ruch zwiększa przepływ płynu stawowego, który odżywia tkankę chrzęstną, powstrzymując rozwój choroby. Wzmacnia też struktury wspomagające stawy i zmniejsza odporność na urazy.
Jakie jest rola dla fizjoterapeutów w zwalczaniu osteoartretyzm?
Głównym zadaniem rehabilitacji jest zniwelowanie bólu w stawie, przywrócenie możliwie maksymalnego zakresu ruchomości oraz wzmocnienie mięśni. Terapeuta powinien również nauczyć pacjentów profilaktyki, która umożliwi długie i sprawne funkcjonowanie naszych stawów. Dlatego pacjent powinien wiedzieć czynniki ryzyka tej choroby.
Z pełnym zaufaniem polecam rezydentkę fizjoterapii mgr. Justynę, która uzyskała tytuł magistra fizjoterapii w 2014 r w Szczecinie. Obecnie po zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego uzyskała tytuł rezydenta fizjoterapii w Ontario. Justyna ma rozlegle doświadczenie w terapii bólów, szyi, pleców, kolan i barków oraz po wypadkach samochodowych. Justyna zaprasza Polonię do naszej Kliniki.
Najważniejsze to:
Otyłość – udowodniono, że utrzymywanie prawidłowej masy ciała znacząco wpływa na odciążenie stawów i zapobiega ich niszczeniu. Badania naukowe wykazały 50% redukcję bólu po przywróceniu normalnej wagi ciała. Jeśli mamy bóle kolan najlepszy okazuje się rower, pływanie lub gimnastyka w wodzie (aquafit). Ćwiczenia te powodują odciążenie obolałych stawów i jednocześnie pomagają na zmniejszenie wagi ciała.
Zaburzenia metaboliczne, jak np. cukrzyca – dlatego warto kontrolować poziom cukru.
Zbyt intensywna aktywność fizyczna, która nadmiernie obciąża stawy np. sport wyczynowy.
Praca zawodowa – posadzkarz, który nieustannie musi klęczeć.
Urazy stawów np. doznane w wypadkach samochodowych czy podczas jazdy na nartach.