Co to jest neuralgia?
Co to jest neuralgia?
Neuralgia to stan charakteryzujący się silnym, ostrym bólem wzdłuż przebiegu nerwu, spowodowanym podrażnieniem, uciskiem lub uszkodzeniem nerwu.
Ból jest zazwyczaj przeszywający, piekący lub kłujący, przypominający porażenie prądem, i może występować napadowo.
Najczęściej dotyczy konkretnych nerwów, np. nerwu trójdzielnego (neuralgia trójdzielna) lub nerwów międzyżebrowych (neuralgia międzyżebrowa).
Jakie są przyczyny neuralgii?
Przyczyny neuralgii są różnorodne i zależą od typu, ale głównie prowadzą do podrażnienia lub uszkodzenia nerwu. Oto najważniejsze:
Ucisk lub uszkodzenie mechaniczne nerwu:
Ucisk przez obrzęknięte tkanki, guzy nowotworowe, przepuklinę dysku lub zwyrodnienia kręgosłupa (np. skolioza).
Urazy mechaniczne, takie jak złamania, stłuczenia lub urazy klatki piersiowej.
Infekcje i stany zapalne:
Półpasiec (herpes zoster) – neuralgia popółpaścowa jest częsta, szczególnie u starszych osób.
Ból neuropatyczny wynikający z długotrwałej nieprawidłowej postawy, np. przy pracy biurowej (garbienie się).
Zapalenie nerwów w przebiegu infekcji wirusowych lub bakteryjnych, np. boreliozy.
Choroby ogólnoustrojowe:
Cukrzyca (neuropatia cukrzycowa spowodowana wysokim poziomem cukru).
Niedobory witamin (np. B12 lub B1) lub choroby autoimmunologiczne (np. stwardnienie rozsiane, toczeń).
Toksyny i leki:
Zatrucia chemiczne (np. alkohol, ołów) lub skutki uboczne leków (np. chemioterapia).
Inne czynniki:
Starzenie się organizmu (ryzyko wzrasta z wiekiem).
Idiopatyczne przyczyny, np. konflikt naczyniowo-nerwowy w neuralgii trójdzielnej (ucisk przez naczynia krwionośne).
Stres lub przeciążenie nerwów (np. zespół cieśni nadgarstka).
Neuralgia nie jest chorobą samą w sobie, ale objawem uszkodzenia układu nerwowego.
Diagnoza wymaga konsultacji lekarskiej, a leczenie zależy od przyczyny (leki przeciwbólowe, fizjoterapia, operacje).
W jakich przypadkach neuralgii fizjoterapia jest skuteczna?
Fizjoterapia może być skuteczna w leczeniu neuralgii w przypadkach, gdy ból wynika z mechanicznych, posturalnych lub funkcjonalnych problemów, które można złagodzić poprzez poprawę ruchomości, zmniejszenie ucisku na nerw lub wzmocnienie struktur wspierających. Poniżej przedstawiam sytuacje, w których fizjoterapia jest szczególnie skuteczna.
1. Neuralgia spowodowana uciskiem mechanicznym
Przepuklina dysku lub zwyrodnienia kręgosłupa (np. w neuralgii międzyżebrowej lub rwie kulszowej), gdzie ucisk na nerw wynika z przemieszczenia dysku lub zmian zwyrodnieniowych.
Zespół cieśni nadgarstka lub inne neuropatie uciskowe, gdzie nerw jest uciskany przez otaczające tkanki (np. więzadła, mięśnie).
Neuralgia międzyżebrowa związana z urazem klatki piersiowej lub przeciążeniem
Leczenie
Terapia manualna. Techniki mobilizacji i manipulacji kręgosłupa mogą zmniejszyć ucisk na nerw, poprawiając ułożenie kręgów lub dysków.
Ćwiczenia rozciągające i mobilizacyjne – pomagają zwolnić napięcie mięśniowe i poprawić ruchomość, np. w odcinku lędźwiowym przy rwie kulszowej.
Techniki neuromobilizacji, to specjalne ćwiczenia przesuwające nerw w jego łożysku (np. „sliders” i „tensioners”) poprawiają ślizg nerwu i zmniejszają podrażnienie.
Przykład: W neuralgii międzyżebrowej fizjoterapia obejmująca rozciąganie mięśni międzyżebrowych i mobilizację klatki piersiowej może złagodzić ból spowodowany uciskiem nerwów międzyżebrowych.
2. Neuralgia związana z zaburzeniami postawy
Ból neuropatyczny wynikający z długotrwałej nieprawidłowej postawy, np. przy pracy biurowej (garbienie się, protrakcja głowy), co prowadzi do ucisku nerwów w odcinku szyjnym lub piersiowym.
Neuralgia związana z napięciem mięśniowym w okolicach karku, barków lub pleców.
Leczenie
Korekcja postawy: Ćwiczenia wzmacniające mięśnie głębokie (np. mięśnie stabilizujące kręgosłup) i edukacja posturalna pomagają zmniejszyć nacisk na nerwy.
Terapia mięśniowo-powięziowa: Rozluźnianie punktów spustowych w mięśniach (np. mięsień czworoboczny, piersiowy) może zmniejszyć podrażnienie nerwów.
Ćwiczenia wzmacniające: Wzmacnianie mięśni core i poprawa ergonomii pracy zapobiegają nawrotom.
Przykład: W neuralgii szyjnej spowodowanej protrakcją głowy fizjoterapia obejmująca ćwiczenia wzmacniające mięśnie karku i rozciąganie mięśni piersiowych może zmniejszyć ucisk na nerwy szyjne.
3. Neuralgia pourazowa
Neuralgia po urazach, takich jak złamania, stłuczenia lub zwichnięcia, które powodują bliznowacenie lub ucisk na nerw. Neuralgia międzyżebrowa po urazie klatki piersiowej.
Leczenie
Masaż i mobilizacja tkanek miękkich – pomaga rozluźnić blizny lub zrosty uciskające nerwy. Fizykoterapia: Metody takie jak TENS (przezskórna stymulacja nerwów), laseroterapia lub ultradźwięki mogą zmniejszyć ból i stan zapalny wokół nerwu. Ćwiczenia funkcjonalne: Przywracają pełen zakres ruchu i zapobiegają wtórnym uszkodzeniom.
Przykład: Po urazie klatki piersiowej fizjoterapia z użyciem TENS i delikatnych ćwiczeń oddechowych może złagodzić neuralgię międzyżebrową.
4. Neuralgia związana z napięciem mięśniowym lub przeciążeniem
Neuralgia wynikająca z przeciążenia mięśni (np. u sportowców) lub długotrwałego napięcia (np. stres, powtarzające się ruchy). Neuralgia w obrębie kończyn, np. związana z zespołem kanału łokciowego.
Leczenie
Relaksacja mięśniowa: Techniki takie jak masaż, suche igłowanie lub rozluźnianie mięśniowo-powięziowe zmniejszają napięcie uciskające nerwy. Ćwiczenia korekcyjne, które poprawiają biomechanikę ruchu, zapobiegając dalszemu podrażnieniu. Fizykoterapia-elektrostymulacja lub ciepłolecznictwo wspomagają regenerację tkanek. Przykład: W zespole cieśni nadgarstka fizjoterapia z neuromobilizacją nerwu pośrodkowego i rozciąganiem mięśni przedramienia może zmniejszyć objawy neuralgii.
5. Neuralgia popółpaścowa (w wybranych przypadkach)
Neuralgia popółpaścowa (po przebytym półpaścu) w początkowych stadiach, gdy ból wynika z napięcia mięśniowego lub wtórnego ucisku.
Leczenie
Fizykoterapia: TENS, laseroterapia lub magnetoterapia mogą zmniejszyć ból neuropatyczny i poprawić komfort. Delikatne ćwiczenia: Wspomagają krążenie i regenerację tkanek, choć efekty są ograniczone w zaawansowanych przypadkach. Przykład: W neuralgii popółpaścowej delikatna fizjoterapia (np. TENS) może wspierać leczenie farmakologiczne, ale nie jest głównym podejściem.
Kiedy fizjoterapia jest mniej skuteczna?
Fizjoterapia ma ograniczone działanie w przypadkach neuralgii spowodowanych chorobami ogólnoustrojowymi (np. neuropatia cukrzycowa, stwardnienie rozsiane), gdzie konieczne jest leczenie przyczynowe (np. kontrola glikemii). Idiopatyczną neuralgią (np. neuralgia trójdzielna bez wyraźnego ucisku mechanicznego), gdzie leki (np. karbamazepina) lub zabiegi chirurgiczne (np. dekompresja naczyniowo-nerwowa) są skuteczniejsze.
Uwagi praktyczne
Skuteczność fizjoterapii zależy od precyzyjnej diagnozy przyczyny neuralgii (np. rezonans magnetyczny, elektromiografia). Fizjoterapeuta powinien dostosować program do konkretnego przypadku.
Tomasz Góralski RMT
Terapeuta masażu, Kanada.
(był lekarzem w Polsce)
Pomagamy pacjentom po 50-tce prowadzić aktywne życie i pozbyć się sztywności i bólu stawów, środków przeciwbólowych i częstych wizyt u lekarza. Jeśli odniosłeś obrażenia w wypadku samochodowym skontaktuj się z nami.
BEZPŁATNA konsultacja: 905-270-5553, lub email: emassagecanada@gmail.com
EUROPEAN MASSAGE & PHYSIOTHERAPY CENTER 1140 Burnhamthorpe Rd. W. Unit 123, Mississauga (przy Erindale Station Rd., na zachód od Mavis Rd.)
www.medmassage.com
Nasza klinika otrzymała Top Choice Awards w 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2024.
